ASSASSINS : Το THE MATRIX στο στόχαστρο του Stallone.

By Αντρέι Κοτσεργκίν

Πίσω στα 90s αν ήθελες να χτίσεις μια Action ταινία φίσκα στην αδρεναλίνη, με στιβαρες σεκάνς δράσης και με το πρωταγωνιστικο σου δίδυμο να μοιράζεται μια γαματη Buddy Cop χημεία, ε τότε ο Richard Donner ήταν ο σκηνοθέτης που αναζητούσες.

Μέχρι και σήμερα τα “Φονικά Όπλα” του λειτουργούν ως η ιδανική μακέτα για ένα Action φιλμ που θα προσφέρει άφθονο θέαμα, χιούμορ ενώ οι ήρωες του θα έχουν και ένα σχετικό βάθος.

Το 1995 ο Donner ανέλαβε την σκηνοθεσία του ASSASSINS, ένα Action θρίλερ που ξεδιπλωνε την μονομαχία που στήνουν μεταξύ τους δύο επαγγελματίες δολοφόνοι. Ο σκηνοθέτης πήρε τα συστατικά της Buddy Cop χημείας που έδεσε τόσο απολαυστικά τους Mel Gibson και Danny Glover και την προσάρμοσε στα μέτρα των “φονιαδων” του, Sylvester Stallone και Antonio Banderas.

Και αυτό συνέβη μέσα σε ένα σενάριο που έφερε επάνω του τις υπογραφές των αδελφών Wachowski’s , μερικά χρόνια πριν αλλάξουν / εξελίξουν ριζικά και θεαματικά την σύγχρονη ιστορία του σινεμά, μέσω του ανυπέρβλητου THE MATRIX…

Ο δαιμόνιος παραγωγός Joel Silver καπαρωσε “πακέτο” τα σενάρια των ASSASSINS και THE MATRIX, έναντι ενός εκατομμυρίου δολαρίων έκαστο. Στην συνέχεια τα σκασε χοντρά τόσο στον Donner όσο και στον Sly ώστε να δημιουργήσουν ένα φιλμ που θα έριχνε “Headshot” στο Box Office. Ο πρώτος πήρε 10 εκατομμύρια ενώ ο Sly εκείνη την εποχή δεν υπήρχε περίπτωση να υπογράψει συμβόλαιο με λιγότερα από 15!

Ο Donner δέχτηκε να αναλάβει την σκηνοθεσία υπό μια όμως προϋπόθεση :

Να γίνουν μερικές δραστικές αλλαγές στο σενάριο.

Συγκεκριμένα προσέλαβε τον Brian Helgeland ώστε να ρίξει μερικά λεβελ την βία που το διέκρινε αλλά και για να εξελίξει τους δύο στυγνους φονιάδες του σε πιο “συμπαθητικους” ήρωες, επειδή μάλλον εμ… όλοι μας νιωθαμε την ανάγκη να μπορούμε να ταυτιστουμε με δύο πληρωμένους εκτελεστές…

Ο Donner, μάλλον άστοχα, επιθυμούσε να αποδώσει τους δύο ανταγωνιστές με μια “Lethal Weapon” αισθητική. Η τακτική αυτή εφαρμόστηκε λαμπρα πιο πριν επάνω σε δύο μπάτσους που από άσπονδοι συνεργάτες σταδιακά εξελίσσονται σε φίλους και “οικογένεια” αλλά σε μια ιστορία σαν και αυτή που μας διηγείται το ASSASSINS φαντάζει ως “χαμένη βολή“…

Να όμως που το φιλμ αυτό κατόρθωσε να χτίσει μια δυναμική σχέση ανάμεσα σε δύο δολοφόνους που καταδιώκουν ο ένας τον άλλον! Βέβαια η επιτυχία αυτή πιστώνεται κυρίως στους Sly και Banderas καθώς εδώ παραδίδουν εξίσου στιβαρες ερμηνείες, ο καθένας με τον τρόπο του.

Στα μέσα των 90s o Sly αποφάσισε να προβεί σε ένα πιο μινιμαλ παίξιμο των χαρακτήρων του. Σε αυτό πιθανότατα συνέβαλε καθοριστικά η αποτυχία του JUDGE DREDD, μια ταινία στην οποία μπήκε σε φουλ Overacting Mode και “έφτυνε” την λέξη “LAAAW“, κάθε λίγο και λιγάκι. Η αλλαγή στο υποκριτικό ύφος του χάρισε αξιόλογες στιγμές σε ταινίες όπως το DAYLIGHT ενώ τον δικαίωσε απόλυτα στο COP LAND, όπου στάθηκε επάξια στο πλευρό τιτάνων της υποκριτικής. Στο ASSASSINS o Sly μας δίνει έναν ώριμο και έμπειρο φονιά που περνάει την “κλιμακτήριο” του. Ύστερα από σχεδόν δύο δεκαετίες δράσης και φονικού μοιάζει έτοιμος να βγει στην “σύνταξη“. Παράλληλα η ανάμνηση της δολοφονίας ενός πρώην φίλου και συναδέλφου του τον στοιχειώνει ολοένα και περισσότερο. Βλέπετε πριν από 15 χρόνια ο φονιάς μας, Robert Rath, επέλεξε να δολοφονήσει τον πιο κοντινό άνθρωπο του ώστε να χτίσει τον ” μύθο” του ανάμεσα στις τάξεις των επαγγελματιών φονιαδων…

Να όμως που ακόμη και το κάρμα των Hitmen κάνει τον αδυσώπητο κύκλο του. Κατά την διάρκεια μιας αποστολής ο Rath ενώ ετοιμάζεται να τερματίσει τον στόχο του διαπιστώνει ότι τον πρόλαβε κάποιος άλλος. Προβληματισμενος από το περιστατικό διεξάγει μια έρευνα και σύντομα ανακαλύπτει τον ανταγωνιστή του…

Ο Miguel Bain είναι ο Hitman της νέας γενιάς. Ο άντρας αυτός κατακλύζεται από φιλοδοξία, αυταρέσκεια και φονική επιθυμία. Λειτουργεί ως fanboy και stalker του Rath, καθώς έχει μελετήσει εκτενώς την ιστορία και τις μεθόδους του όμως παράλληλα επιθυμεί να χτίσει τον δικό του “θρύλο“. Και κάπως έτσι αποφασίζει ότι ο καλύτερος και πιο άμεσος τρόπος ώστε να γράψεις την δική σου, αιματηρή, ιστορία είναι σκοτώνοντας τον ίδιο τυπα που κάποτε τον είχες “αφίσα” μέσα στο δωμάτιο σου!

Ο Banderas ακροβατεί συνεχώς ανάμεσα στην γνήσια μοχθηρια, την ξιπασια και την campιλα. Στις σκηνές καταδίωξης και φονικού φαντάζει πραγματικά ανελέητος όμως ταυτόχρονα δεν χάνει την ευκαιρία να σπάσει πλάκα ξεστομιζοντας φιλοσοφίες δολοφόνων και γραφικές ατάκες τύπου :

“Killing a Woman is different Killing a Man. You have to pull the trigger a different Way!”

Σε αντίθεση με τον μινιμαλ Sly ο Banderas καταφεύγει σε μια Over The Top ερμηνεία. Campy και επικίνδυνος ταυτόχρονα θυμίζει σχεδόν Villain βγαλμένο κατευθείαν μέσα από τις σελίδες κάποιου Ultraviolent comic. Παρά τον “θαυμασμό” που δηλώνει ότι τρέφει για τον Rath λειτουργεί ως το απόλυτο αρνητικό του. Είναι ευεξαπτος, φουλ εκφραστικός και δεν τραβάει ζόρι να δολοφονήσει αθώους ανθρώπους. Είναι ξεκάθαρα ένας δολοφόνος που απολαμβάνει την δουλειά του. Στον αντίποδα ο Rath είναι ψύχραιμος, μεθοδικός και έχει υιοθετήσει έναν δικό του “κώδικα τιμής” όσον αφορά τους στόχους που επιλέγει κσι τις φονικές μεθόδους που εφαρμόζει. Επίσης σε σύγκριση με τον ανταγωνιστή του ο Rath εδώ και καιρό δεν βρίσκει κάποια ικανοποίηση μέσα από την δουλειά του καθώς έχει συνειδητοποιήσει ότι του στέρησε τόσο την προσωπική του ζωή όσο και την ανθρωπιά του…

Εν κατακλείδι θα έλεγα ότι στο ASSASSINS παρακολουθούμε μια αναμέτρηση ικανοτήτων και εγωισμων ανάμεσα σε έναν κλινικό και ώριμο “μαέστρο” του φόνου και σε έναν επίδοξο και εκδηλωτικο “ροκ σταρ” που επιθυμεί να σφετεριστει τον “θρόνο” του!

Σε ένα παράλληλο σύμπαν το ASSASSINS θα λειτουργούσε ως μια αρκετά διαφορετική ταινία.

Αρχικά το φιλμ ήταν να το σκηνοθετήσει (αλλά και να παίξει σε αυτό) ο Mel Gibson. Τελικά επέλεξε να χτίσει το Έπος με τίτλο BRAVEHEART, ένα φιλμ που θα άλλαζε την μετέπειτα ιστορία του σινεμά. Οι Wachwoskis πικραθηκαν σε τόσο μεγάλο βαθμό με τις αλλαγές που έκαναν οι Donner και Helgeland στο σενάριο τους που απαίτησαν από τον Silver να αφαιρέσει τα ονόματα τους από τα credits. Τελικά η ένωση σεναριογραφων αρνήθηκε το αίτημα τους και τα αδέλφια υποχώρησαν. Στην περίπτωση που δεν έβαζαν νερό στο κρασί τους δεν αποκλείεται η παραγωγή του THE MATRIX να γινόταν υπό εντελώς διαφορετικές συνθήκες συνεργασίας, μια εξέλιξη που ίσως ζημιωνε αισθητά την ταινία.

Πάντως ακόμη και στην αναθεωρημένη εκδοχή του ASSASSINS μπορούμε να διακρίνουμε πρώιμα στοιχεία που αργότερα θα τα συναντούσαμε στο MATRIX.

Εδώ οι φονιάδες κανονίζουν τις δουλειές και τους στόχους τους μεσα από την οθόνη ενός υπολογιστή. Στόχοι που τους αναθέτει μια μυστηριώδης γυναίκα (?) την οποία ποτέ τους δεν την έχουν συναντήσει πρόσωπο με πρόσωπο. Φαντάσου έναν “Μορφέα” που όμως αντί να επιθυμεί να σε απελευθέρωσει προτιμά να σε κράτα δέσμιο σε έναν φαύλο κύκλο βίας και αίματος.

Ο / η “Μορφέας” μοιάζει ως το μοναδικό άτομο που έχουν μέσα στην προσωπική τους ζωή οι δύο Hitmen. Η τουλάχιστον έτσι φαίνεται μέχρι που στα διασταυρωμενα στοχαστρα τους μπαίνει μια γυναίκα…

Στο ASSASSINS η Julian Moore είναι η “Elektra“. Μια Χακερ / φακερ που μια μέρα κλέβει κάτι απόρρητες πληροφορίες και στην συνέχεια αποφασίζει να τις πουλήσει σε κάτι μυστηριους τύπους. Η κίνηση αυτή την εξελίσσει σε top στόχο καθώς ο / η “Μορφέας” αναθέτει, ταυτόχρονα, στους Rath και Bain την εξόντωση της. Να όμως που ο Rath, την τελευταία στιγμή, αποφασίζει να μην βλάψει την “Elektra” και πλέον οι δύο τους καλούνται να επιβιώσουν από το μένος του Bain…

Σαν μια πρώιμη εκδοχή του Neo η Elektra μοιάζει να “ζει” αποκλειστικά μέσα από την οθόνη του laptop της. Ότι δεν έχει να κάνει με υπολογιστές, κώδικες και χακαρισματα της δημιουργεί μια απόλυτη αμηχανία. Η μοναδική επαφή που γουστάρει να έχει με ένα άλλο ζωντανό πλάσμα είναι με την γάτα της, την οποία λατρεύει ευλαβικά. Καθώς ο Rath την σώζει από τα πιστόλια του Bain η Elektra του δηλώνει ότι τα λίγα λεπτά που περνάει μαζί του είναι ότι πιο κοντινό σε “ανθρώπινη επαφή” έχει βιώσει εδώ και χρόνια. Παρατηρώντας το κενό βλέμμα του παρολίγον φονιά της το αντιλαμβάνεσαι αμέσως ότι ακριβώς το ίδιο ισχύει και για εκείνον…

Τις πρώτες φορές που παρακολούθησα το ASSASSINS ομολογώ ότι η Julian Moore μου φάνταζε εντελώς εκτός κλίματος. Ο Donner την χώνει στην πλοκή κυρίως ώστε να λειτουργήσει ως comic relief χαρακτήρας αλλά και σαν ένα αταίριαστο Love Interest για τον αντιήρωα του. Οι ” χακινγκ” ικανότητες της μεταφράζονται σε “πατάω γρήγορα και στην τύχη κουμπιά” και η μισή υπόθεση περιστρέφεται γύρω από μια κλεμμένη δισκέτα. Βέβαια όλα αυτά αποτελούσαν στανταρακια γύρω από την απεικόνιση ενός Χακερ στο σινεμά των 90s. Μέχρι φυσικά την μέρα που ο κώδικας του THE MATRIX εμφανίστηκε για πρώτη φορά επάνω στο πανί!

Πλέον με μια επαναληπτική προβολή αρχίζω και εκτιμώ πραγματάκια στην παρουσία και την ερμηνεία της Moore. Η ηθοποιός τα πηγαίνει μια χαρά σε κόντρα ρόλο. Τα καλαμπούρια της είναι επιτυχημένα και ορισμένες φορές είναι και meta. Πχ σε μια φάση αραδιάζει ένα σωρό από “cool” λέξεις και φράσεις στον Rath μόνο και μόνο ώστε στην συνέχεια να του ομολογήσει ότι έχει αγοράσει ένα λεξικό με διάφορες slang! Το ASSASSINS μας συστήνει σε μια απρόσμενα Nerdy Julian Moore που, ακριβώς όπως και ο Banderas, φαίνεται να διασκεδάζει στο φουλ την συμμετοχή της σε ένα Action φιλμ!

Πάντως ο “ερωτισμός” ανάμεσα σε Sly και Moore εξακολουθεί να φαντάζει βεβιασμένος και ισχνος. Ο πραγματικός “έρωτας” του ASSASSINS εκτυλίσσεται ανάμεσα στους δύο άντρες / φονιάδες τους, καθώς οι, ιδρωμένες, μονομαχίες τους λειτουργούν ως τα “προκαταρκτικα” πριν την μεγάλη “ερωτική σκηνή” στο φινάλε!

Στο κομμάτι του Action ο Donner για ακόμη μια φορά δίνει τα ρέστα του. Κάποιες αναμετρήσεις ανάμεσα στους ανταγωνιστές τσουλανε με φρενηρεις ρυθμούς και διακρίνονται από πιστολίδι και εκρήξεις. Όμως η πραγματική ένεση αδρεναλίνης πηγάζει μέσα από αργοσυρτες σεκάνς στις οποίες οι Rath και Bain μας δείχνουν πως πραγματικά στήνεται ένα “παιχνίδι δολοφόνων”…

Σκηνες όπως αυτή μέσα στο ταξί (που δεν αποκλείεται να έδωσε έμπνευση στον Michael Mann ώστε να βάλει μπρος το Collateral φιλμ του) αλλά και η τελική αναμέτρηση, ένα αδυσωπητο παιχνίδι υπομονής και ψυχραιμίας που λαμβάνει μέρος σε καυτές συνθήκες, σε μπάζουν στην μεθοδικη και ύπουλη ψυχοσύνθεση ενός Hitman ενώ παράλληλα αποκαλύπτουν ότι τα δυνατά στοιχεία αυτών των χαρακτήρων μπορούν να εξελιχθούν στις νούμερο ένα αδυναμίες τους!

Για παράδειγμα η στιγμή όπου ο Bain εκβιάζει τον Rath λέγοντας του ότι θα δολοφονήσει μια αθώα κοπέλα, που απλά παίζει ποδόσφαιρο, μας δείχνει ότι ο δεύτερος υπακούει στον δικό του “κώδικα τιμής“. Μια τιμή που τον εξιλεωνει κάπως και τον καθιστά “ήρωα” στα μάτια μας όμως από την άλλη πλευρά είναι και ένα “σημάδι αδυναμίας” το οποίο ο, αδίστακτος και σαδιστής, αντίπαλος του δεν θα διστάσει να το εκμεταλλευτει προς όφελος του.

Στο φινάλε πάλι όλη αυτή η ενέργεια και η μανία που διακρίνουν τον Bain στρέφονται εναντίον του. Καθώς “λιώνει” κάτω από τον καυτό ήλιο (την ημέρα των Νεκρών προφανώς!) η ανυπομονησία και η απειρία του δίνουν την ευκαιρία στον, υπομονετικό, ψυχρό και μεθοδικό, Rath να αντιστρέψει τους ρόλους και από “θήραμα” ξαναγίνεται “αρπακτικό“…

Το ASSASSINS είναι ένα φιλμ με αρκετές σεκάνς δράσης όμως είναι οι “Slow Burn” στιγμές του εκείνες που θα σε λουσουν με σασπένς ενώ ο Donner αξιοποιεί με δυναμικό τρόπο και την παρουσία της Moore, μιας και εκείνη από υποψήφιο θύμα εξελίσσεται σε ηρωίδα που λειτουργεί με μεθοδικοτητα και εξυπνάδα.

Στην ατμόσφαιρα και την ένταση τσονταρουν τα μέγιστα τόσο η μουσική όσο και οι φωτισμοί του φιλμ. Η ένταση, η εμφάνιση ή ακόμη και η ολική απουσία τους παίζουν τον ρόλο τους, διακριτικά αλλά και καθοριστικά.

Το ASSASSINS βγαίνοντας στις αίθουσες, το 1995, έβαλε γύρω στα 80 εκατομμύρια δολάρια στο Box Office. Το ποσό αυτό πάντως κρίθηκε “λίγο” για μια παραγωγή που ξόδεψε γύρω στα 30 εκατομμύρια μόνο και μόνο για να αποσπάσει τις υπογραφές των Sly και Donner. Οι κριτικοί της εποχής οδήγησαν την ταινία στο “εκτελεστικό απόσπασμα” και ο Sly πήρε μια ακόμη υποψηφιότητα (μαζί με το JUDGE DREDD) για Χρυσό Βατόμουρο.

Προσωπικά ήταν μια ταινία που πιτσιρικάς την απολάμβανα στο έπακρο και σήμερα ως ενήλικας δεν έχει αλλάξει η θετική μου ματιά επάνω της. Εδώ έχουμε ένα φουλ στιβαρό Action φιλμ των 90s που λειτουργεί σαν ένας “δολοφόνος” που γνωρίζει καλά πότε πρέπει να περιμένει καρτερικα και πότε να χτυπήσει τους στόχους του. Και οκ αν σε κάνα δυο περιπτώσεις “αστοχεί“, ε μικρό το κακό!

Στην τελική εδώ έχουμε ένα ιδανικό φιλμ ώστε να κάτσεις να το ξαναδείς, εν μέσω καύσωνα, με μια παγωμένη μπύρα στο χέρι και χωρίς μάλιστα να έχεις το άγχος ότι ένας αιμοδιψής Antonio Banderas σημαδεύει το κεφάλι σου από το απέναντι μπαλκόνι!

Οι Wachowskis πάλι πάρα την ξενερα που έφαγαν με την “απόπειρα δολοφονίας ” του σεναρίου τους μερικά χρόνια μετά γύρισαν το THE MATRIX και έχτισαν τον δικό τους, ακλόνητο και τεράστιο, “μύθο“.

Και όμως στο ASSASSINS διακρίνουμε ψήγματα από εκείνα τα συστατικά που θα οδηγούσαν αργότερα τον Χακερ Neo στην “απελευθέρωση” του από έναν κόσμο που φάνταζε ψεύτικος, κενός και χειριστικος :

Εδώ ένας φονιάς και μια Χακερ αποφασίζουν να ακολουθήσουν την αντίστροφη πορεία. Στρέφουν τα βλέμματα τους μακριά από την οθόνη και την “φωνή” ενός laptop και τολμούν να αντικρισουν επιτέλους την αληθινή ζωή και να παλέψουν ώστε να την διεκδικήσουν για λογαριασμό τους…