THE X~FILES “Squeeze” & “Tooms” : O Mulder “στρετσαρει ” τις θεωρίες του?

by Αντρέι Κοτσεργκιν

“Point of entry. Actually, the lack of one.”

Στο “Squeeze“, το τρίτο επεισόδιο της πρώτης σεζόν των The X~Files, οι πράκτορες του FBI Fox Mulder και Dana Skully καλούνται να εξιχνίασουν μια σειρά από φριχτες και βίαιες δολοφονίες. Η για να είμαστε πιο ακριβείς η Scully προσπαθεί να βοηθήσει έναν παλιό συμφοιτητη της από την Ακαδημία του FBI να λύσει την υπόθεση που υπόσχεται να σώσει την καριέρα του και ο Mulder απλά χωνεται με το ζόρι!

Τα εγκλήματα συνδέονται από δύο κοινούς παρανομαστες :

Α. Από όλα τα θύματα έχει αφαιρεθεί το συκώτι.

Β. Οι αρχές δεν έχουν την παραμικρή ένδειξη σχετικά με το πως ο φονιάς κατόρθωσε να εισβάλει στα σπίτια ή τα γραφεία των θυμάτων του.

Ο παλιοφιλος της Skully, Tom Colton, δεν είναι καθόλου ευχαριστημένος με την ανάμειξη του “Spooky” Mulder στην υπόθεση του. Σε μια φάση ο τύπος απομονώνει την Scully και της δηλώνει ευθαρσώς ότι η ανάμειξη της στο τμήμα των X~Files λειτουργεί ως επαγγελματική “αυτοκτονία“.

Και όμως τελικά ο ανεπιθύμητος και περίεργος Mulder είναι εκείνος που εντοπίζει το μοναδικό στοιχείο της υπόθεσης…

Ερευνωντας τα δακτυλικά αποτυπώματα ο πράκτορας θα οδηγηθεί σε έναν παλιό φάκελο Χ που είχε ανοίξει το 1933 και φτάνει μέχρι και το… 1903!

Ύστερα από μια έρευνα και μια πριβε συνομιλία με τον μπάτσο που είχε (ανεπιτυχώς) αναλάβει να διαλευκάνει μια σειρά από παρόμοιες δολοφονίες που έγιναν στα 30s ο Mulder βρίσκει επιτέλους τον βασικό ύποπτο του :

Τον Eugene Victor Tooms.

Στην πορεία ο Fox αναπτύσσει μια φαινομενικά παράλογη θεωρία γύρω από τον Tooms :

Τι γίνεται αν αυτός ο “νεαρός” άντρας στην πραγματικότητα είναι ένας… μεταλλαγμένος που έχει την ικανότητα να ζει αιώνια και τρέφεται αποκλειστικά με ανθρώπινα συκώτια?

Όταν ο Mulder μοιράζεται την παραπάνω θεωρία με τους Scully και Colton η πρώτη τον αντιμετωπίζει με τον γνώριμο σκεπτικισμό που την διακρίνει. Ο Colton πάλι απλά επιβεβαιώνει τις υποψίες του ότι ο Mulder είναι “τρελός“.

Προφανώς για ακόμη μια φορά η σειρά επιβεβαιώνει τις “παρανοϊκές” υποψίες του ήρωα της. Ο Tooms αποδεικνύεται όντως ένας αιωνόβιος Serial Killer και ο οποίος μάλιστα έχει τις ικανότητες ενός “Mister Fantastic“!

O Doug Hutchinson όχι μόνο έδωσε τα ρέστα του ερμηνευτικά ως Tooms αλλά χάρισε στην σειρά έναν από τους πιο αξιομνημονευτους ανταγωνιστές που κλήθηκε να αντιμετωπίσει το Dynamic Duo των Mulder και Scully.

Η παραγωγή του “Squeeze” αποτέλεσε μια εξαιρετικά ζόρικη και προβληματική διαδικασία.

Ο σκηνοθέτης Harry Longstreet δεν ενθουσιαστηκε ιδιαίτερα με το σενάριο των Glen Morgan και James Wong και αντιμετώπισε την όλη φάση ως επαγγελματική αγγαρεία.

Οι Morgan και Wong επλασαν τον Tooms μια μέρα ενώ την αραζαν στα γραφεία τους. Σε μια φάση χάζευαν έναν αεραγωγό και αναρωτήθηκαν αν μπορούσε ένας άνθρωπος να χωρέσει εκεί μέσα…

Ο Tooms αρχικά ξεκίνησε ως ένας 90s “Τζακ ο Αντερογβαλτης” με μεταφυσικές ικανότητες. Όταν όμως ο παραγωγός Chris Carter επέστρεψε από ένα ταξίδι που είχε κάνει στην Γαλλία, όπου και δοκίμασε για πρώτη φορά foie gras έριξε μια “φρέσκια” ιδέα στο τραπέζι των δύο σεναριογράφων :

Ο κακός πρέπει να τρώει ανθρώπινο συκώτι ώστε να μπορεί να επιβιώνει.

Παράλληλα οι Morgan και Wong αποφάσισαν να δώσουν στον μεταλλαγμένο Serial Killer τους και μια “φωλιά” που θα του επιτρέπει να συντηρεί τον εαυτό του και να διατηρείται υγιής και νέος για αιώνες ολόκληρους. Συγκεκριμένα ο Tooms ξυπνάει ανά εικοσαετία ώστε να τραφεί και στην συνέχεια επιστρέφει στην νάρκη του. Η φωλιά του Tooms μέχρι και σήμερα αποτελεί ένα από τα πιο ανατριχιαστικα και αηδιαστικά αξιοθέατα που μας έχει παρουσιάσει η σειρά. Ένα πράγμα φτιαγμένο με χολή που εκκρίνει ο μεταλλαγμένος, αποκόμματα εφημερίδων και ένας διάολος ξέρει από τι άλλα υλικά…

Δεν αποκλείεται τα Xenomorphs, του James Cameron στο ALIENS, να έβαλαν τα θεμέλια ώστε ο Tooms να αποκτήσει το δικό του “σπίτι“!

Εξίσου, ίσως και περισσότερο creepy και σιχαμερός αποδείχθηκε ο Doug Hutchinson.

Ο Eugene Tooms φαντάζει και λειτουργεί ως κάποιο μεταφυσικό και ανίερο Μπασταρδεμα των Hannibal Lecter, κάποιου βαμπίρ και ενός… X~Man!

Ο τυπάς είναι ένα τέρας που κρύβεται, μασκαρεμενο, σε κοινή θέα. Την ημέρα παριστάνει τον τεχνίτη και τις νύχτες εισβάλλει σε σπίτια και γραφεία ώστε να τραφεί. Όταν κινείται ανάμεσα σε φυσιολογικους ανθρώπους παρουσιάζεται στωικος, είναι λιγομίλητος και κάνει ότι μπορεί ώστε να περνάει απαρατήρητος. Όταν όμως αποφασίζει να βγει για κυνήγι κινείται γρήγορα και αμείλικτα. Ακριβώς όπως ένα γνήσιο αρπακτικό.

Η ερμηνεία του Hutchinson, το “παιδικό” αλλά ταυτόχρονα και αλλόκοτο παρουσιαστικο του, η λεπτομέρεια που θέλει τα μάτια του να γίνονται κίτρινα όταν καραδοκεί τα υποψήφια θηράματα του λειτουργούν ως υλικά για το χτίσιμο ενός πραγματικά τρομαχτικου και επικίνδυνου Villain.

Όμως αυτό που εκτοξεύει κατακόρυφα το Horror ύφος του Squeeze είναι η αίσθηση που σου αφήνει ο Tooms :

Ιδού ένα αρπακτικό που μπορεί ανά πάσα στιγμή να εισβάλλει στο σπίτι σου και δίχως ποτέ σου να το πάρεις χαμπάρι! Με όσα λουκέτα, συναγερμούς ή καγκελα και αν έχεις “οχύρωσει” το σπίτι σου ποτέ σου δεν θα είσαι πραγματικά ασφαλής.

Και φυσικά εξίσου τρομακτική είναι η σκέψη ότι αφού ο Tooms διαπράξει τα αποτρόπαια εγκλήματα του στην συνέχεια απλά θα συρθεί και θα “κουρνιασει ” μέσα στην φωλιά του για τις επόμενες δύο δεκαετίες και κατά συνέπεια οι μπάτσοι ποτέ τους δεν θα μπορέσουν να τον συνδέσουν με τα φονικά. Το μόνο που χρειάζεται να κάνει είναι να περιμένει να παγώσει ή να κλείσει η υπόθεση.

Στο σκηνοθέτη όλες αυτές οι ιδέες φάνηκαν ανόητες. Ο Harry Longstreet όχι μόνο δεν σεβάστηκε το σενάριο αλλά δεν μπήκε καν στον “κόπο” να γυρίσει ορισμένες σκηνές του. Τελικά ο Wong απηυδήσε και μαζί με τον σκηνοθέτη Michael Katleman ξαναγύρισαν κάποιες σκηνές και πρόσθεσαν και μερικές καινούργιες. Το επεισόδιο πέρασε από μια “Extreme Makeover” διαδικασία στο μοντάζ και εδώ έχουμε το σπάνιο παράδειγμα όπου η παρέμβαση στο έργο ενός σκηνοθέτη λειτουργεί προς όφελος μιας ταινίας ή σειράς.

Ζόρια τράβηξαν και οι πρωταγωνιστές του Squeeze με τον σκηνοθέτη. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση που έκανε ο David Duchovny λίγο καιρό μετά :

“Ο σκηνοθέτης ήθελε να είμαι οργισμένος με αυτόν τον απαίσιο Serial Killer. Ενώ εγώ τον αντιλαμβανομουν ως μια εκπληκτική ανακάλυψη! Δεν είναι ηθικά ένοχος επειδή τον ωθεί ο γενετικός του κώδικας. Δεν θα τον έκρινα για αυτό.”

Προφανώς σε αντίθεση με τον σκηνοθέτη ο ηθοποιός είχε μια καλύτερη κατανόηση του ψυχισμου και των μεθόδων του Fox Mulder.

Την καθοριστική διαφορά την έκανε πάντως ο Hutchinson. Ο ηθοποιός έκρινε ως” γελοίες ” τις σκηνοθετικες οδηγίες του Longstreet και αποφάσισε να παίξει τον ρόλο όπως εκείνος το έκρινε σωστό. Μάλιστα έδωσε μια μικρή μάχη ώστε ο Tooms να διατηρήσει τα creepy κίτρινα ματιά του αφού ο σκηνοθέτης τα έβρισκε αστεία και ήθελε να πετάξει τους φακούς επαφής.

Το αποτέλεσμα ήταν το Squeeze να εξελιχθεί σε ένα από τα κορυφαία επεισόδια όχι μονάχα της πρώτης σεζόν αλλά και ολόκληρης της σειράς. Μάλιστα αποτέλεσε το πρώτο “Monster Of The Week” επεισόδιο των X~Files, καθώς δεν είχε την παραμικρή σχέση με την κεντρική μυθολογία της σειράς και κινούνταν σε φουλ Horror ρυθμούς, και κάπως έτσι ξεκίνησε ένας θεσμός που εξελίχθηκε σε λατρεία!

Πάρα την αδιαφορία του σκηνοθέτη τεχνικά το επεισόδιο έχει αρκετές θεαματικές και τρομαχτικες στιγμές. Η “Less is More” διδαχη του Χίτσκοκ εφαρμόστηκε ιδανικά επάνω στον μεταλλαγμένο Serial Killer. Οι ικανότητες του Tooms μας σερβίρονται σε μικρές αλλά άκρως πειστικές δόσεις ενώ λεπτομέρειες όπως πχ ο ήχος από κόκαλα που “σπάνε” καθώς τον βλέπουμε να στριμωχνεται σε έναν αεραγωγό εξυψώνουν τον τρόμο και την αγωνία!

Κάπου στο ενδιάμεσο συναντάμε και μια υπέροχη στιγμή meta σάτιρας καθώς ο Colt χλευαζει τον Mulder ρωτώντας τον αν τους φόνους τους διαπράττουν “πράσινα ανθρωπάκια” και η απάντηση του ήρωα πάει ως εξής :

Mulder: Grey. You said green men. A Reticulan’s skin tone is actually grey. They’re notorious for their extraction of human terrestrial livers. Due to the iron depletion in the Reticulum galaxy.

Colton: You can’t be serious.

Mulder: Do you have any idea what liver and onions go for on Reticulum?

Προφανώς ο Fox επιστρατευει τον περίφημο σαρκασμό του αλλά η γνήσια απορία του Colt για το αν σοβαρολογεί όντως είναι απλά ξεκαρδιστική!

Μία άλλη “υπέροχη” σκηνή μας έρχεται ενώ οι δύο πράκτορες ερευνούν το διαμέρισμα του υπόπτου. Σε μια φάση ο Mulder πιάνει κάτι γλιτσερο και η Scully του επισημαίνει ότι πρόκειται για χολή με τον Fox να έχει την αναμενόμενη σαρκαστική απάντηση :

“Is there any way I can get it off my fingers quickly without betraying my cool exterior ?”

Είναι και μια καλή υπενθύμιση ότι αν είσαι πράκτορας του FBI και ψάχνεις για στοιχεία καλό θα ήταν να φοράς τα γάντια σου!

Πάντως ο Eugene V. Tooms δεν μονοπωλεί με την παρουσία του το Squeeze.

” Spooky? Do you think I’m spooky?”

Η υπόθεση Tooms και η εμφάνιση του Tom Colton δημιουργούν το πρώτο “σχίσμα” ανάμεσα στους Mulder και Scully…

Η απροθυμία του Mulder να βάλει χαλινάρι στις “παράλογες” θεωρίες του προκαλεί την αγανάκτηση της Scully και την βάζει σε σκέψεις σχετικά με την παρουσία της στο τμήμα των X~Files. Η Dana αρχίζει να αναθεωρεί τις επιλογές καριέρας που έκανε στο παρελθόν ενώ ο Mulder εκδηλώνει την πικρία του για το γεγονός ότι εκείνη δείχνει να φοβάται να μιλήσει ανοιχτά “για την αλήθεια” έξω από το γραφείο τους.

Στο φινάλε όμως, και παρά τις προτροπές και τον χλευασμο του Colton η Skully παίρνει την απόφαση να παραμείνει στο πλευρό του “Spooky” συνεργάτη της και να του δώσει την στήριξη της.

Τα λόγια που ξεστομίζει ο Mulder σε μια σκηνή εκφράζουν όμορφα και ιδανικά την μεταξύ τους σχέση / χημεία :

“In our investigations you may not always agree with me, but at least you expect the journey.”

Η απήχηση και η επιτυχία του Squeeze οδήγησε και σε ένα sequel επεισόδιο, μερικούς μήνες αργότερα…

Το “Tooms” αποτέλεσε το 21ο επεισόδιο της πρώτης σεζόν και μέσα από αυτό έκλεισε όχι μονάχα η υπόθεση του μεταλλαγμένου Serial Killer αλλά και η πρώτη εποχή των φακέλων Χ.

Στο φινάλε του Squeeze οι Mulder και Scully κατόρθωσαν να συλλάβουν τον Eugene V. Tooms και να τον κλείσουν στο ψυχιατρείο. Η τελευταία σκηνή μας άφησε με την εντύπωση ότι ο φονιάς θα έμενε ατιμώρητος καθώς τον είδαμε να τσεκάρει το πορτάκι από το οποίο του άφηναν φαγητό οι φύλακες μέσα στο κελί του…

Να όμως που τελικά ο Tooms την άραξε για μερικούς μήνες εκεί μέσα. Γιατί να το κάνει αυτό?

Μα επειδή πάντοτε θα υπάρχουν ανόητοι κοινωνικοί λειτουργοί και “διορατικοι” ψυχίατροι που θα δουν και θα “αναλύσουν” έναν τέτοιον τύπο και στην συνέχεια θα τον κρίνουν “αθώο” και “θύμα του συστήματος“!

Στο “Tooms” ο Mulder καλείται να παρουσιαστεί μπροστά από μία επιτροπή ειδικών και να την πείσει ότι ο Eugene Tooms είναι ένας επικίνδυνος φονιάς που δεν του αξίζει να κυκλοφορεί ελεύθερος μέσα στην κοινωνία μας. Και ο Mulder ανεβαίνει στο έδρανο και ξεκινάει να μιλάει για “αθάνατους μεταλλαγμένους” κλπ, κλπ…

” I contend that perhaps through genetic mutation, Eugene Tooms is capable of contorting and elongating his body in order to gain access to victims so that he may extract the livers which provide him with sustenance for the hibernation period of 30 years. He needs one more liver to complete this cycle.”

Όπως είναι αναμενόμενο το διάγγελμα του Mulder δεν πείθει κανέναν και ο Tooms αφήνεται ελεύθερος. Διάολε είναι να απορείς πως οι ψυχίατροι δεν έβαλαν στο κελί του τον ίδιο τον Mulder!

Για δεύτερη φορά ο Tooms και η” τακτική “του Mulder απέναντι στην υπόθεση του δυναμιτίζει το κλίμα ανάμεσα στον δεύτερο και την Scully, μιας και εκείνη τον επικρίνει επειδή επέμενε να πει την αλήθεια αντί να επιλέξει μια πιο συμβατική ομιλία.

Ο τσαντισμένος και απογοητευμένος Mulder παίρνει την απόφαση να ακολουθήσει μέθοδο “Dirty Harry” και ξεκινάει να παρακολουθεί τον Tooms με σκοπό να τον αποτρέψει από το να διαπράξει νέα εγκλήματα. Αλλά ο Tooms ανταποδίδει με σύστημα Scorpio!

Μία μέρα και ενώ ο Mulder απουσιάζει ο Tooms εισβάλλει στο διαμέρισμα του και τοποθετεί “στοιχεία” που δείχνουν ότι ο πράκτορας τον κακοποίησε σωματικά . Στην συνέχεια του ρίχνει και μια καταγγελία ώστε να τον ξεφορτωθεί δίχως να κινήσει υποψίες.

Η εξέλιξη αυτή βάζει τον Fox στο στόχαστρο του νέου διευθυντή του FBI, Walter Skinner…

O Skinner τα παίρνει στο κρανίο με τις ανορθόδοξες και εκτός κανονισμών μεθόδους του Mulder. Τον θέτει υπό επιτήρηση και τον απειλεί ότι αν συνεχίσει έτσι θα τον απομακρύνει από το τμήμα των φακέλων Χ. Όμως στην πραγματικότητα ο Skinner δεν είναι τίποτε περισσότερο πάρα η “βιτρίνα” ενός παλιού και γνώριμου μουλου…

Ύστερα από μια σωρεία γεγονότων που σχετίζονται με την κεντρική μυθολογία της σειράς ο Smoking Man κρίνει ότι ο Mulder αποτελεί μια σαφώς μεγαλύτερη απειλή από ότι αρχικά υπολόγιζε. Βάζει τα μεγάλα μέσα ώστε να τον χαλιναγωγησει και αν διαπιστώσει ότι αυτά δεν λειτουργούν σχεδιάζει να κλείσει το X τμήμα μια και καλή.

Ας επιστρέψουμε όμως στον Eugene Tooms…

Το “Tooms” είναι ένα αρκετά καλογυρισμενο επεισόδιο. Ο σκηνοθέτης David Nutter μας δίνει κάνα δυο μάχιμες Horror σεκάνς. Η κορυφαία έρχεται στο φινάλε όπου ένας ολογυμνος Tooms (καλυμμένος με γλασο τούρτας για να δείχνει ακόμη πιο γλιτσερος – μια ιδέα του Hutchinson!) καραδοκεί και καταδιώκει τους δύο ήρωες μέσα σε ένα εμπορικό κέντρο. Τελικά, μετά κόπων και βασάνων, ο Mulder αναγκάζεται να του κάνει FATALITY με την βοήθεια μια κυλιόμενης σκάλας!

Ο θάνατος του Eugene Tooms αποτέλεσε μια από τις πιο Gory στιγμές στην ιστορία των The X~Files…

Όμως για κάθε τρομαχτική ή βίαιη σκηνή το “Tooms” σου σερβίρει και μερικές που φαντάζουν εντελώς campy.

Σε μια φάση ο, αποφυλακισμένος πλέον, Tooms φιλοξενείται σε ένα στριμοκωλο διαμέρισμα που του παρέχει η πρόνοια και οι ιδιοκτήτες του πετάνε την ατάκα :

 “I hope you’ll be comfortable, Eugene. The room in the back is small. But I’m sure you’ll be able to squeeze in.”

Ενώ σε άλλη σεκάνς τον βλέπουμε να πασχίζει να εισβάλλει σε ένα σπίτι μέσα από μια τουαλέτα όμως αποτυγχάνει διότι οι ένοικοι έχουν… ασφαλίσει το καπάκι με ένα λουκέτο! Οκ ίσως οι τύποι να είχαν ένα μωρό και το έβαλαν για ασφάλεια ή παίζει να πιστεύουν στον αστικό μύθο (?!) που θέλει κροκόδειλους να κόβουν βόλτες στους υπονομους της Νέας Υόρκης αλλά και πάλι η σκηνή είναι απλά γελοία!

Το βασικό πρόβλημα όμως του επεισοδίου είναι ότι πλέον έχει χαθεί κάθε στοιχείο έκπληξης γύρω από τον χαρακτήρα του Tooms. Αυτή τη φορά γνωρίζουμε πως κινείται και σκέφτεται και κατά συνέπεια δεν ασκεί την ίδια επίδραση επάνω μας.

Βέβαια στο “Tooms” συναντάμε και μερικές καινοτομίες. Πχ εδώ έχουμε την ευκαιρία να δούμε μέσα από τα μάτια του φονιά και να “νιώσουμε” πως ξεχωρίζει τα υποψήφια θηράματα του. Επίσης, αν δεν κάνω λάθος, εδώ ακούμε για πρώτη φορά τον Smoking Man να μιλάει (μια φράση όλη και όλη αλλά εκείνη την εποχή αρκούσε ώστε να σε κάνει να πεταχτείς από τον καναπέ σου!) ενώ ο διευθυντής Skinner κατέληξε σε βασικό στέλεχος της σειράς και στην πορεία από “βιτρίνα” και εμπόδιο της γραφειοκρατίας εξελίχθηκε σε άτυπο σύμμαχο των Mulder και Skully!

Στην τελική αυτά που κρατάω από το “Tooms” είναι μια ακόμη creepy ερμηνεία του Doug Hutchinson, το δίλημμα που μου δημιουργήθηκε για το αν ενοχοποιοντας τον Mulder o Tooms πήρε την εκδίκηση του, επιδεικνύοντας έτσι μια απόλυτα ανθρώπινη συμπεριφορά ή αν απλά ως γνήσιο αρπακτικό βρήκε την πιο πρακτική λύση ώστε να ξεφύγει από τον αντίπαλο του και κυρίως κρατάω την τελευταία σκηνή του επεισοδίου :

Στο φινάλε βλέπουμε τον Fox Mulder να παρατηρεί μελαγχολικά το κουκούλι που κρέμεται σε ένα δέντρο, έξω από τα γραφεία του FBI, και που ανήκει σε κάποιο έντομο. Καθώς τον πλησιάζει η Skully o Fox της αποκαλύπτει ότι δόθηκε εντολή από ψηλά να κλείσει οριστικά το τμήμα των X~Files…

Στην δεύτερη σεζόν των The X~Files το Dynamic Duo θα “έσπαγε στα δύο” και πλέον ο Fox Mulder θα καλούνταν να ανακαλύψει “την αλήθεια” που βρίσκεται κάπου εκεί έξω δίχως τους πολύτιμους φακέλους του και κυρίως χωρίς να έχει την συνεργάτιδα του και τον αδαμαντιμο σκεπτικισμό αλλά και την υποστήριξη της, στο πλευρό του.

Αλλά αυτούς τους φακέλους Χ θα τους ανοίξουμε κάποια άλλη φορά…