The Colour Out of Space : Τι χρώμα θα έδινες σε έναν αδιανόητο Κοσμικό Τρόμο ?

by Αντρέι Κοτσεργκίν

‘It was just a colour out of space—a frightful messenger from unformed realms of infinity beyond all Nature as we know it; from realms whose mere existence stuns the brain and numbs us with the black extra-cosmic gulfs it throws open before our frenzied eyes.’

Τον Μάρτη του 1927 ο εκκεντρικός και μοναχικός συγγραφέας H.P.Lovecraft θα συνέθετε μια από τις πιο τρομαχτικές ιστορίες του τόσο πλούσιου και χαοτικού σύμπαντος του. Μάλιστα η ιστορία αυτή θα ήταν και η αγαπημένη του ίδιου του δημιουργού. Άλλωστε το να διαστρεβλώσεις ένα ‘Χρώμα‘, μια αίσθηση που την έχουμε συνδέσει με την ομορφιά, σε κάτι το ανίερο και το μοχθηρό, σε κάτι το τερατώδες, δεν είναι διόλου αμελητέο κατόρθωμα για έναν καλλιτέχνη.

Επίσης δεν είναι διόλου τυχαίο το γεγονός ότι η άνοιξη θα ήταν η εποχή που θα ξερίζωνε μέσα από τον συγγραφέα μια τόσο αποκρουστική και σκληρή ιστορία. Στην τελική η σαπίλα και η απόγνωση πάντοτε έχουν μεγαλύτερη επίδραση επάνω σου όταν εκτυλίσσονται μέσα σε μια εποχή όπου τα πάντα γύρω μας ευημερούν και ανθίζουν.

Στην σύντομη ιστορία με τίτλο The Colour out of Space η θέα αλλά και η μπόχα αυτής της ολικής αποσύνθεσης δεν πηγάζει από κάποια αόρατη και πελώρια ‘ψείρα‘, από καμιά ανίερη διασταύρωση ανάμεσα σε θνητό και ένας διάολος ξέρει τι, ή ακόμη και από τον πανίσχυρο και μέγιστο Κθούλου.

Όχι, εδώ η ‘σαπίλα‘ μας έρχεται μέσα από ένα απόκοσμο ‘Χρώμα‘ το οποίο μια μοιραία νύχτα , του καλοκαιριού του 1882, προσγειώνεται μέσω ενός ‘μετεωρίτη‘ στο αγρόκτημα της φαμίλιας των Gardner‘s…

Όπως πολλές από τις ιστορίες του H.P. έτσι και η ιστορία του The Colour… μας παραδίδεται μέσα από την αφήγηση ενός άντρα που λειτουργεί ως ο παρατηρητής και ο καταγραφέας μιας μεταφυσικής υπόθεσης που διακρίνεται από την τρέλα και την φρίκη. Μια υπόθεση που τα γεγονότα της οδηγούν συστηματικά μια ολόκληρη οικογένεια αρχικά στην τρέλα και στην συνέχεια στον αφανισμό της.

Ο Lovecraft ανέκαθεν λειτουργούσε ως λαϊκό μαστόρι όσον αφορά τις περιγραφές του και κάπως έτσι ένα απομωνομένο αγρόκτημα που υπό φυσιολογικές συνθήκες θα έπρεπε να φαντάζει ως ‘καταφύγιο‘ καταλήγει να διαστρεβλωθεί σε μια επίγεια ‘Κόλαση‘ μαρτυρίου και καταδίκης.

Μέσα από την γραφή του H.P. ακόμη και ένα απλό πηγάδι φαντάζει ως μια απύθμενη πηγή απειλής και κακού. Εκεί που η καλοκάγαθη φαμίλια των Gardner’s πίστευε μια ολόκληρη ζωή ότι οι δυσκολίες επιβίωσης συναντώνται στην απλή και μίζερη καθημερινότητα μας ξαφνικά τα μέλη της θα βρεθούν αντιμέτωπα με μια αδιανόητη και απόκοσμη απειλή που προσγειώνεται κυριολεκτικά στην αυλή της, προερχόμενη μέσα από διαστάσεις και κόσμους που παρακάμπτουν όλα όσα γνωρίζουμε για την ύλη και τον χρόνο και που κατοικούνται από πλάσματα που η φτωχή μας φαντασία αδυνατεί να τα συλλάβει…

‘It was a scene from a vision of Fuseli, and over all the rest reigned that riot of luminous amorphousness, that alien and undimensioned rainbow of cryptic poison from the well—seething, feeling, lapping, reaching, scintillating, straining, and malignly bubbling in its cosmic and unrecognisable chromaticism.’

Ο συγγραφέας ποτέ του δεν δίνει ένα ξεκάθαρο χρώμα στο ‘Χρώμα‘ του εκτοξεύοντας έτσι κατακόρυφα την αίσθηση του μεταφυσικού. Το μόνο ξεκάθαρο εδώ είναι ότι η παρουσία του έχει ολέθριες συνέπειες απέναντι στην υγεία αλλά και την ψυχοσύνθεση των Gardner’s.

Και όμως παρά την όλη φρίκη που βιώνει η οικογένεια στο τέλος ίσως ο πιο δραματικός χαρακτήρας της ιστορίας να είναι ο ίδιος ο αφηγητής μας…

‘Ακούγοντας‘ τον αφηγητή / ερευνητή να καταγράφει ψήγματα του τρόμου και της φρίκης αλλά και του μαρτυρίου που βιώνουν οι Gardner’s θα νιώσεις τον φόβο για το άγνωστο να τρυπώνει στο πετσί σου.

Παράλληλα η προσπάθεια του να ερμηνεύσει κάπως αυτή την αδιανόητη απειλή αλλά και να κάνει ότι μπορεί ώστε να βοηθήσει την ταλαίπωρη οικογένεια δεν γίνεται να σε αφήσει ασυγκίνητο.

Όμως η σκληρή συνειδητοποίηση ότι ένας κοινός θνητός απλά ΔΕΝ μπορεί να τα βάλει με ένα πλάσμα που δεν ανήκει στον κόσμο μας γίνεται πολύ γρήγορα αισθητή και αυτομάτως σε πνίγει με μια αίσθηση απόλυτης απόγνωσης και ματαιότητας.

Το πάντρεμα που κάνει εδώ ο συγγραφέας ανάμεσα στον μεταφυσικό τρόμο και την επιστημονική φαντασία αν και φαινομενικά απλό είναι εξαιρετικά σύνθετο και δυναμικό.

Καθώς μαθαίνεις για την ύπαρξη του ‘Χρώματος‘ και τις επιπτώσεις της παρουσίας του κατευθείαν θα αισθανθείς μια απόλυτη αγωνία. Από την άλλη καθώς ο αφηγητής μας πασχίζει μάταια να του δώσει μια λογική ερμηνεία ως αναγνώστης θα μοιραστείς μαζί του έναν απόλυτο μυστήριο. Και όταν πια το ‘Χρώμα‘ θα τυραννά κάθε λεπτό από την ύπαρξη των Gardner’s το μόνο που σου μένει να κάνεις είναι να βιώσεις μαζί τους τον ανείπωτο τρόμο και την φρίκη που σταδιακά τους κυκλώνει από όλες τις μεριές και στο τέλος να τολμήσεις να αντικρύσεις τα κατάλοιπα του…

Μπορεί ο H.P. ποτέ του να μην μας δίνει πολλές λεπτομέρειες γύρω από τους χαρακτήρες του όμως κάπως κατορθώνει να δημιουργήσει ένα δέσιμο ανάμεσα σε εμάς και εκείνους. Εκείνο που παραμένει πάντοτε, και σκοπίμως, απόμακρο είναι το ίδιο το ‘Χρώμα‘. Ποτέ μας δεν μαθαίνουμε κάτι γύρω από την φύση ή την προέλευση του. Παραμένει πάντοτε κάτι που προήλθε από κάπου και που δεν έχει την παραμικρή θέση στο οικοσύστημα και την κοινωνία μας. Μονάχα που εδώ δεν υπάρχει κάποιο ‘αντίσωμα‘ που θα μπορέσει να το αποτινάξει από επάνω μας. Το πράγμα αυτό λειτουργεί σαν ένας πανίσχυρος ιός που θα διαβρώσει, ή ίσως και θα απορροφήσει (?!), οτιδήποτε βρεθεί γύρω του…

Όλα αυτά αποδίδονται μέσα από ένα αμείωτο σασπένς που θα αιχμαλωτίσει τόσο τους λάτρεις του παραδοσιακού Horror όσο και εκείνους του ευρηματικού sci-fi. O H.P. κατορθώνει να στήσει ένα αμάλγαμα ανάμεσα στον αποκρυφισμό και το εξωγήινο το οποίο θα άλλαζε για πάντα την εξέλιξη της λογοτεχνίας του τρόμου και του φανταστικού. Συγγραφείς που σήμερα λατρεύονται ευλαβικά από την κοινή γνώμη, όπως είναι ο Stephen King, αλλά και διάσημοι και αγαπημένοι σκηνοθέτες τύπου Robert Eggers και Guillermo Del Toro οφείλουν πολλά στον Lovecraft και την δουλειά που κάνει εδώ μέσα.

H ιστορία αυτή έχει γραφτεί με τρόπο που θα σε ανατριχιάσει όμως όχι τόσο ώστε να σε φτάσει στο σημείο να θες να κλείσεις αυτό το καταραμένο βιβλίο. Αντίθετα θα σε κάνει να επιθυμείς διακαώς να φτάσεις μέχρι το φινάλε επάνω στην απέλπιδα προσπάθεια σου να δώσεις μια ερμηνεία στην ανατριχίλα σου…

Όμως ίσως το πιο τρομαχτικό και αγχωτικό στοιχείο της ιστορίας έχει να κάνει με το γεγονός ότι η φαμίλια των Gardner’s ποτέ δεν κάνει κάτι που θα προκαλέσει την καταδίκη της.

Το μαρτύριο της οικογένειας είναι καθαρά θέμα…τύχης !

Η μάλλον πιο σωστά ‘ατυχίας‘…

Να που εκεί που απλά ζεις την καθημερινότητα σου μια απόκοσμη οντότητα καταφτάνει στο κατώφλι σου και γκρεμίζει ολοσχερώς την κοσμοθεωρία, την γαλήνη και την ευημερία σου. Και εσύ δεν μπορείς να κάνεις τίποτε απολύτως ώστε να το αντιμετωπίσεις. Δεν μπορείς να τρέξεις επειδή πλέον είναι αργά και αδυνατείς να το πολεμήσεις επειδή απλά δεν έχεις ιδέα πως να το κάνεις. Και το χειρότερο απ’όλα είναι ότι δεν μπορείς να στραφείς για βοήθεια στον συνάνθρωπο σου.

Άλλωστε πως να εξηγήσεις κάτι σε κάποιον όταν αυτό δεν μπορεί να εξηγηθεί με την ανθρώπινη λογική και τους νόμους της φύσης μας ?

‘There was really nothing for serious men to do in cases of wild gossip, for superstitious rustics will say and believe anything.’

Η παντελής έλλειψη αντίδρασης από την υπόλοιπη κοινωνία της , μυθοπλαστικής, πόλης του Arkham απέναντι σε όσα βιώνει η φαμίλια των Gardner’s σίγουρα θα σε τσαντίσει. Όμως η οργή αυτή δεν είναι παρά μια συνέπεια της υποκρισίας σου.

Στο κάτω, κάτω πως θα αντιμετώπιζες εσύ ο ίδιος μια τέτοια υπόθεση αν τα παράξενα γεγονότα που την διακρίνουν έφταναν μέχρι τα αυτιά σου ?

Στο The Colour Out of Space o H.P.Lovecraft μέσα από μια χούφτα σελίδες μας θυμίζει το πόσο πραγματικά μικροί και ασήμαντοι είμαστε μέσα σε ένα χαοτικό σύμπαν , που ποτέ μας δεν θα μάθουμε όλα όσα μας κρύβει στις πιο σκοτεινές και απομακρυσμένες άκρες του.

Το ενδεχόμενο κάπου εκεί έξω να καραδοκεί ένας Κοσμικός Τρόμος, τον οποίο δεν τολμούμε καν να διανοηθούμε, δεν είναι διόλου απίθανο ενδεχόμενο. Όσο παράλογο και αν μας ακούγεται ένα τέτοιο σενάριο απλά δεν γίνεται να το αποκλείσουμε.

Στο τέλος το μόνο που μπορούμε πραγματικά να κάνουμε είναι να συνεχίσουμε τις μικρές και θνητές ζωές μας ελπίζοντας παράλληλα ότι θα είμαστε αρκετά τυχεροί, ή όχι τόσο άτυχοι, ώστε μια μέρα να δούμε ένα τέτοιο ‘Χρώμα‘ να προσγειώνεται στην αυλή μας…