METRO ‘Last Light’ : Μια δυστοπική διαδρομή στο τούνελ της αθεράπευτης μαλακίας που μαστίζει το είδος μας.

by Αντρέι Κοτσεργκίν

‘I was born in Moscow. But I remember nothing of that time. I was just an infant when the old world was destroyed in the flames of nuclear fire.’

Βασισμένο στο σύμπαν που δημιούργησε ο συγγραφέας Dmitry Glukhovsky το METRO ‘Last Light‘ είναι ένα ,First -Person ,Video Game τρόμου και επιβίωσης της A4 που μας παρουσιάζει την πτώση του ανθρώπινου πολιτισμού και της κοινωνίας μας μέσα από τα μάτια των λιγοστών Ρώσων που επέζησαν από τον παγκόσμιο Πυρηνικό Όλεθρο του μοιραίου έτους 2013.

Η πλοκή μας τοποθετεί είκοσι χρόνια αργότερα, στο δυστοπικό 2033 , και μέσα στο τελευταίο οχυρό που προστατεύει τους εναπομείναντες κατοίκους της Ρωσίας από την ραδιενέργεια αλλά και από τα αποκρουστικά και φονικά πλάσματα που τους παραμονεύουν κάπου εκεί έξω :

Στο ιστορικό και αχανές μετρό της Μόσχας…

‘The Metro was our home, and our fortress against the nightmarish mutants who roamed the tunnels. Still, we never gave up hope that we would return to the surface. But one day, a new threat appeared… and we found ourselves in a war to determine the very existence of our species…’

Στο Last Light αναλαμβάνουμε τον ρόλο του Artyom.

Ο άντρας αυτός μπορεί να γεννήθηκε πριν πέσουν οι ατομικές βόμβες όμως δεν έχει την παραμικρή ανάμνηση από τον κάποτε ‘πολιτισμένο‘ κόσμο. Πλέον ο Artyom είναι καταδικασμένος να ζει μέσα στο απόλυτο σκοτάδι των τούνελ του μετρό και να ακολουθεί την αυστηρή ρουτίνα του Τάγματος των Σπαρτιατών. Αποστολή αυτής της στρατιωτικής μονάδας είναι να εντοπίζει και να κυνηγά τα διάφορα μεταλλαγμένα τέρατα που έχουν δημιουργηθεί εξαιτίας της ραδιενέργειας και να υπερασπίζονται την υπόγεια κοινωνία που έχουν δημιουργήσει οι επιζήσαντες από την μοχθηρή και μονίμως πεινασμένη τους παρουσία.

Φυσικά η μεγαλύτερη απειλή για το ‘τελευταίο φρούριο‘ του Ρώσικου πολιτισμού έρχεται εκ των έσω.

Μπορεί ο κόσμος από πάνω να καταστράφηκε ολοκληρωτικά όμως οι αιματηρές και σκληρές διδαχές και πρακτικές του δεν ξεχάστηκαν. Ακόμη και στα πρόθυρα της απόλυτης εξαθλίωσης και του αφανισμού η ανθρωπότητα αρνείται πεισματικά να ξεχάσει και να αποχωριστεί όλες εκείνες τις ιδεολογίες που την έφεραν σε αυτή την θλιβερή και αδιανόητη κατάσταση.

Η υπόγεια κοινωνία που έχουν δημιουργήσει οι επιζήσαντες της Μόσχας συνεχώς κλονίζεται και απειλείται από τον εμφύλιο Πόλεμο που έχουν στήσει μεταξύ τους οι θιασώτες του Κομουνισμού και του Ναζισμού αλλά και από κλέφτες και εγκληματίες που δεν θα διστάσουν να αρπάξουν ότι μπορούν ώστε να να βιώσουν την ψευδαίσθηση μιας ‘καλύτερης ζωής‘.

Αντικρίζοντας όλο αυτό το ΧΑΟΣ ο Artyom θα αρχίσει να αναρωτιέται αν τελικά μια τέτοια επιβίωση αξίζει τον καθημερινό κόπο και τις μάχες ή αν θα ήταν προτιμότερο να τολμήσει να αναρριχηθεί και να αντικρίσει κατάμουτρα την ραδιενέργεια και τα αποκρουστικά τέρατα στην προσπάθεια του να νιώσει ξανά ζωντανός και ελεύθερος…

Στο κομμάτι του Gameplay το Last Light κρίνεται αρκετά ανισσόροπο.

Ναι εδώ έχουμε να κάνουμε με μια άκρως ψυχαγωγική και απαιτητική εμπειρία τρόμου και επιβίωσης. Τα σκηνικά και οι τοποθεσίες ζέχνουν από απόγνωση και φρίκη και όμως σε ορισμένα σημεία τους θα βρεθείς αντιμέτωπος με μια επιβλητική και διόλου αναμενόμενη ομορφιά. Οι χαρακτήρες είναι εξαιρετικά δουλεμένοι και παρά το γεγονός ότι ο Artyom είναι ο τυπικός σιωπηλός πρωταγωνιστής που παραδοσιακά συναντάμε στα First-Person Shooters ο χαρακτήρας του θα σε συγκινήσει και θα σε γοητεύσει χάρη στο τραγικό υπόβαθρο του ενώ και οι επιλογές που καλείσαι να κάνεις ως παίκτης φέρουν επάνω τους την αίσθηση κάποιας συνέπειας.

Στο Survival κομμάτι οι συντελεστές δίνουν τα ρέστα τους. Η ραδιενέργεια που σκεπάζει τον έξω κόσμο συνεχώς δυσχεραίνει τις επιλογές και τις κινήσεις σου. Κάθε λεπτό που μετράει, κάθε φιάλη οξυγόνου που συλλέγεις είναι πολύτιμα συστατικά για την επιβίωση σου. Η αντιασφυξιογόνα μάσκα που καλείσαι να φορέσεις ενώ εξερευνάς τις ραδιενεργές περιοχές είναι ευχή και κατάρα ταυτόχρονα. Ευχή επειδή σου δίνει πολύτιμη πνοή ζωής αλλά και κατάρα επειδή ανά πάσα στιγμή μπορεί να σπάσει και να σε οδηγήσει σε έναν επίπονο και αργό θάνατο. Λεπτομέρειες σαν και αυτές που σε αναγκάζουν κάθε λίγο και λιγάκι να καθαρίζεις την μάσκα σου από τα μολυσμένα σκατόνερα ή τα χιόνια απλά τσοντάρουν τα μέγιστα στον σκληρό ρεαλισμό της όλης φάσης !

Το παιχνίδι σου παρέχει μια αξιόλογη ποικιλία σε όπλα και κινήσεις ώστε να γλιτώνεις αλλά και να ξεκληρίζεις τα τέρατα που συναντάς μπροστά σου. Σε αυτό το τελευταίο κομμάτι το Last Light χωλαίνει αισθητά καθώς τα πλάσματα αυτά μοιάζουν όλα ίδια μεταξύ τους ενώ και η A.I. τους δεν βρίσκεται σε αξιόλογα επίπεδα με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ένα καλό επίπεδο πρόκλησης. To γεγονός ότι οι αντίπαλοι σου κινούνται σαν ηλίθιες μαριονέτες αυτομάτως σου στερεί την χαρά και την πρόκληση μιας Stealth προσέγγισης όσον αφορά τον τρόπο παιχνιδιού σου αλλά και την μάξιμουμ επίδραση μιας γνήσιας Horror εμπειρίας. . Από την άλλη το πιστολίδι δεν είναι αδιάκοπο ώστε τουλάχιστον να την αράξεις με ένα Monster αναψυκτικό στο χέρι και να απολαύσεις ένα πατροπαράδοτο ΜΑΚΕΛΕΙΟ τύπου DOOM.

Επίσης τα Glitches φαίνεται να αποτελούν μια από τις πιο συχνές ‘παρενέργειες‘ της ραδιενέργειας…

Εκεί που το παιχνίδι σε αποζημιώνει πλήρως για τον χρόνο που του αφιερώνεις είναι στις τοποθεσίες του. Το μετρό της Μόσχας από την μια πνίγεται από το σκοτάδι και μια αποπνικτική ατμόσφαιρα κλειστοφοβίας άλλα από την άλλη λειτουργεί και ως το πιο πολύτιμο καταφύγιο από την φρίκη του πάνω κόσμου.

Στον αντίποδα οι εξωτερικές τοποθεσίες του Last Light είναι θλιβερές, χαοτικές αλλά και κατά καιρούς επιβλητικά γοητευτικές. Τα γκρεμισμένα κτίρια , οι ερημικοί δρόμοι, τα παγωμένα τοπία και η ραδιενεργή βλάστηση μας αποκαλύπτουν το τέλος του πολιτισμού όπως τον γνωρίζαμε. Έξω η ελπίδα δεν διακρίνεται και πολλές φορές στον ορίζοντα καθώς επισκιάζεται συνεχώς από τον θάνατο και την καταστροφή…

Εξερευνώντας και τις δυο πτυχές του σύμπαντος του Last Light θα ανακαλύψεις διάφορα μυστικά που μας αποκαλύπτουν το πως η ανθρωπότητα πήγε κατά διαόλου αλλά και μερικά ψήγματα από την προσωπική ιστορία του Artyom. Πολλές φορές θα πιάνεις τον εαυτό σου απλά να περιπλανιέται στους διάφορους σταθμούς του μετρό και θα κρυφακούς συζητήσεις ώστε να μάθεις περισσότερα για το σύμπαν στο οποίο καλείσαι να επιβιώσεις. Ω ναι υπάρχουν και έντονες RPG πινελιές στο Game ! Σε αυτό το παιχνίδι η αίσθηση της ανακάλυψης καμιά φορά επισκιάζει την καύλα της μάχης και για μένα αυτό είναι ένα σπουδαίο επίτευγμα των συντελεστών.

Καθώς θα περιπλανιέσαι στο Ρώσικο μετρό θα βρεθείς αντιμέτωπος με ορισμένες εξαιρετικά σουρεαλιστικές εικόνες. Σε μια φάση θα καταλήξεις να απολαμβάνεις τα περίφημα ‘μπαλέτα Μπολσόι‘ ‘η τουλάχιστον μια παντελώς εκφυλισμένη εκδοχή τους. Κακά τα ψέματα οι εποχές πολέμων και απόγνωσης ανέκαθεν αντιμετώπιζαν την τέχνη με ελάχιστο σεβασμό και αγάπη και το παιχνίδι φροντίζει να μας υπενθυμίσει αυτή την πραγματικότητα. Και όμως ακόμη και στις πιο σκοτεινές περιόδους της ιστορίας μας η τέχνη , ακόμη και στην πιο εκφυλισμένη μορφή της, θα λειτουργεί πάντοτε ως η πιο σπουδαία διέξοδος, ως η πιο αποτελεσματική πανάκεια απέναντι στην δυστυχία μας.

Πάντως το Last Light είναι εξίσου άνισο όσον αφορά και την απόδοση της θεματολογίας του…

‘Even the apocalypse didn’t stop us from killing one another over ideology. I was about to go through the front line between the Nazis and the Communists. I’ve heard they once fought another war and that the Nazis lost.’

Η αποκάλυψη ότι ακόμη και στην χειρότερη στιγμή της ιστορίας μας ως είδος αρνούμαστε πεισματικά να αφήσουμε πίσω μας εκείνες τις ιδεολογίες που μας οδήγησαν ένα βήμα πριν τον αφανισμό είναι άκρως συνταρακτική έστω και αν θα έπρεπε να είναι μάλλον αναμενόμενη.

Η ιδέα ενός Post Apocalyptic Πολέμου ανάμεσα στους Κομουνιστές και τους Ναζί μετουσιώνεται άψογα στην οθόνη σου. Η ανοησία και η μοχθηρότητα της θνητής μας φύσης φαντάζει ανίκητη ακόμη και όταν εκδηλώνεται σε μια ραδιενεργή Wasteland που κατακλύζεται από μεταφυσικά τέρατα !

Και εδώ στο κομμάτι του μεταφυσικού είναι που ‘χάνει’ αρκετά θεματολογικά το Last Light. Το παιχνίδι αυτό σε κάνει να θες να μελετήσεις και να τερματίσεις τον πόλεμο ανάμεσα στις διαφορετικές ιδεολογίες με όλο σου το είναι όμως όταν σε καλεί να κυνηγήσεις τα ραδιενεργά τέρατα του δεν επιδεικνύει την ίδια γοητεία και αποτελεσματικότητα.

Προς το φινάλε το Last Light θυσιάζει μια στιβαρή και σύνθετη θεματολογία η οποία περιστρέφεται γύρω από την ανθρώπινη σκληράδα αλλά και την αδυναμία , την αυτοκαταστροφική εμμονή και την πλάνη και τα αντικαθιστά με μια μεταφυσική ιστορία που φαντάζει ως ένα ακόμη κλισέ από το οποίο δεν έχουμε κάτι ώστε να πιαστούμε από αυτό και να προβληματιστούμε, να μάθουμε κάτι ή έστω να ψυχαγωγηθούμε με έναν πρωτότυπο και ουσιώδη τρόπο…

Παρά τα ουκ ολίγα ψεγάδια του το METRO : Last Light κατορθώνει να σου δώσει μια στιβαρή Gaming εμπειρία και να την συνδυάσει με άφθονη τροφή για σκέψη.

‘When I came to my senses, I lost all hope. Nazi prisoners were used for slave labor or target practice.‘

Εδώ όλα όσα βλέπει, βιώνει αλλά και καταγράφει ο Artyom κατά την διάρκεια της Post Apocalyptic Οδύσσειας του αντικατοπτρίζουν όχι μόνο το μέλλον μας αλλά και το σήμερα.

Ως ανθρωπότητα έχουμε χάσει τόσο πολύ τον δρόμο και την λογική μας , στα πλαίσια σκληρών και παρανοϊκών ιδεολογιών που φέρνουν μονάχα το μίσος και τον θάνατο, που πλέον κάθε ενδεχόμενο ‘επιστροφής‘ σε μια αγνή και ευτυχισμένη κατάσταση φαντάζει ως κάτι το ακατόρθωτο.

‘My mother told me I’d grow up to be a good man. ‘Artyom’, she said. ‘My light’. And I believed her. When I spared a life, I believed her. And then when I kill, believed her. It was a lie. These things I have done. My hands are blackened with blood. My soul is damned to purgatory. If I could have my time again, I would, and then maybe I could become a good man.’

Όμως το να ελπίζουμε να κερδίσουμε την λύτρωση μας με την επιστροφή στο παρελθόν είναι κάτι το εντελώς μάταιο. Στο φινάλε το μόνο που μπορούμε να κάνουμε επάνω στην προσπάθεια μας για εξιλέωση είναι να κοιτάξουμε κατάμουτρα τις επιλογές που κάνουμε , να κάνουμε την σκληρή αυτοκριτική μας και στην συνέχεια να παλέψουμε με όλο μας το είναι ώστε να επιφέρουμε την πολυπόθητη αλλαγή στην ζωή μας.

Και ναι η έκβαση αυτού του πολέμου ποτέ της δεν θα είναι κάτι το σίγουρο. Όμως αν δεν τολμήσουμε να δώσουμε την μάχη τότε θα καταλήξουμε να είμαστε χειρότερα κτήνη από τα ραδιενεργά τέρατα που καραδοκούν εκεί έξω στην επιφάνεια.

Στην τελική εκείνα έχουν την δικαιολογία ότι δρουν με βάση το ένστικτο τους. Άραγε ποια να είναι η δική μας δικαιολογία, πέραν της θνητής μαλακίας που μας μαστίζει ? Μπορεί να περάσουν ολόκληρες δεκαετίες όμως η ραδιενέργεια και τα κατάλοιπα της κάποτε θα φύγουν. Θα συμβεί όμως το ίδιο και με τις συνέπειες της εγκληματικής μας ανευθυνότητας και της αθεράπευτης εμμονής μας ?