HARD BOILED : Η οδοντογλυφίδα ακόμη να πέσει από το στόμα του ‘Tequila’ Yuen !

by Αντρέι Κοτσεργκίν

‘Give a guy a gun, he thinks he’s Superman. Give him two and he thinks he’s God.’

To 1992 o σκηνοθέτης John Woo αποφάσισε ότι αρκετά εξύμνησε τους γκάνγκστερ του Χονγκ Κονγκ μέσα από τις προγενέστερες ταινίες του και έτσι είπε να εξιδανικεύσει την εικόνα που είχαν οι συμπολίτες του γύρω από το σώμα της αστυνομίας.

Το HARD BOILED είναι ένα υπέρμετρα μερακλίδικο και macho φιλμ. Γεγονός που μας γίνεται εξαρχής ξεκάθαρο από την εισαγωγή της ταινίας όπου βλέπουμε πως πίνει την τεκίλα του ο κεντρικός μας ήρωας…

…προφανώς και το όνομα αυτού του μπάτσου είναι ‘Tequila’ Yuen και τον ενσαρκώνει η τεράστια μορφάρα ο Chon Yun-fat !

Και ναι ο τύπος αυτός παίζει το κλαρινέτο όμως αυτό του το χόμπι μας αποκαλύπτει μια μικρή πτυχή της ευαισθησίας που κρύβεται μέσα σε αυτόν τον άντρα.

Στο φιλμ του Woo κάθε χαρακτήρας, όσο σκληροτράχηλος και αν είναι, διακρίνεται από πολλές στρώσεις. Κανένας τους δεν είναι απλά μια μονοδιάστατη μηχανή θανάτου και ακροβατικών. Ακόμη και ο Ultimate Badass μπράβος / φονιάς του κεντρικού Κακού κρύβει ψυχή μέσα του. Διάολε ο άντρας αυτός ακούει στο όνομα ‘Mad Dog’ και κάνει τον Εξολοθρευτή από το ομώνυμο φιλμ του James Cameron να φαντάζει σαν κουρδιστό παιχνίδι ! Και όμως ο φονιάς αυτός δεν είναι αμείλικτος. Αντίθετα φαίνεται να υπακούει στους δικούς του κώδικες τιμής και όταν ο εργοδότης του πάει κάθετα κόντρα σε αυτούς εκείνος το παίρνει κατάκαρδα…

Tequila: Don’t you have any dreams?
Alan: Yeah. I want to move down to Antarctica.
Tequila: Freezing there. You enjoy the cold?
Alan: It’s got a lot going for it. It’s always light. I’d like that after all this darkness.

Το HARD BOILED είναι μια ταινία που μας αφηγείται μια ιστορία εκδίκησης και τιμής όμως πάνω απ’όλα λειτουργεί σαν μια εξύμνηση της αφοσίωσης και της αντρικής φιλίας.

Ο ‘Tequila‘ Yuen εδώ υποφέρει από το βάρος που του επέφερε ο χαμός του φίλου και συνεργάτη του, ο οποίος πέθανε βίαια κατά την διάρκεια μιας αποτυχημένης ενέδρας και όση ώρα ο Yuen παρίστανε τον καουμπόη από κάποιο Αμερικάνικο γουέστερν φιλμ…

Πλέον ο επιθεωρητής είναι έτοιμος να κάνει ότι περνάει από το χέρι του ώστε να τιμωρήσει τα Καθάρματα που σκότωσαν τον συνεργάτη του. Αρχικά απέναντι του θα βρεθεί ένας γκάνγκστερ που μας συστήνεται ως Alan. Στην συνέχεια αφού ο Yuen ανακαλύπτει ότι ο Alan στην πραγματικότητα είναι ένας Undercover μπάτσος θα αναγκαστεί να συμμαχήσει μαζί του ώστε να εξαλείψει ένα αδίστακτο κύκλωμα που εμπορεύεται όπλα.

Και οι δυο άντρες υποφέρουν από μια διττή ζωή.

Ο ‘Tequila‘ Yuen παρά το γεγονός ότι είναι ένας εξαιρετικά ικανός μπάτσος δείχνει να φθείρεται συστηματικά από την σκληρή φύση του επαγγέλματος του. Ο άντρας αυτός κάποτε επιθυμούσε να γίνει μουσικός όμως τελικά επέλεξε το σήμα και το περίστροφο. Οι σφαίρες έγιναν οι νότες του και τα μοναδικά τραγούδια που γράφει πλέον είναι αφιερωμένα σε όλους τους αδικοχαμένους συναδέλφους του. Όλο αυτό έχει αναγκάσει τον Yuen να αντιμετωπίζει σχεδόν τα πάντα με έναν απόλυτο κυνισμό…

Στον αντίποδα ο Alan επί τόσα χρόνια παριστάνει τον γκάνγκστερ που πλέον φαίνεται να έχει αμφιβολίες σχετικά με την αληθινή του φύση και προς τα που οφείλει να δείξει την αφοσίωση του. Ακριβώς όπως και ο Yuen έτσι και εκείνος εκφράζει τον πόνο και την ενοχή του μέσω της τέχνης. Όμως αντίθετα με τον Yuen ο Alan προτιμά να φτιάχνει ένα οριγκάμι για κάθε άντρα που αναγκάζεται να σκοτώσει ώστε να διατηρήσει την ταυτότητα του γκάνγκστερ και να μπορέσει να εκπληρώσει την αποστολή του…

Ο μοναδικός πραγματικός Μπάσταρδος της όλης υπόθεσης είναι ο Anthony Wong που ως ‘Boss‘ Johnny μας δίνει έναν από τους πιο αμετανόητους , αμείλικτους και σαδιστές Villains που έχουμε απολαύσει επάνω στο κινηματογραφικό πανί.

Στο HARD BOILED o John Woo και οι πρωταγωνιστές του μας δείχνουν ότι η καταιγιστική δράση σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί δικαιολογία ή αποτρεπτικό παράγοντα ώστε οι χαρακτήρες ενός Action φιλμ να μην έχουν βάθος , ουσία και πολλές στρώσεις.

Το μόνο απλοϊκό σε αυτό το φιλμ είναι το σενάριο του. Όμως ακόμη και αυτή η απλότητα του τσοντάρει τα μέγιστα ως προς την δυναμική της ταινίας . Και ναι εδώ έχουμε μερικές σεναριακές τρύπες που φαντάζουν μεγαλύτερες και από τις τρύπες που δημιουργεί επάνω στους τοίχους η καραμπίνα του πρωταγωνιστή. Ο Κακός χτίζει το παράνομο οπλοστάσιο του μέσα …σε ένα νοσοκομείο, οι χαρακτήρες όταν θυμώνουν για κάποιον ακατανόητο λόγο το γυρνάνε στην Αγγλική γλώσσα, τα πάντα ανατινάζονται και βγάζουν σπίθες και όλοι οι χαρακτήρες φαίνεται να έχουν πατήσει το cheat code ώστε να έχουν άπειρες σφαίρες ! Η μοναδική στιγμή που κάποιος όντως ξεμένει από πυρομαχικά συμβαίνει μόνο και μόνο ώστε ο σκηνοθέτης να μας δώσει μια ακόμη σκηνή που θα είναι τιγκαρισμένη στην αδρεναλίνη και το σασπένς…

Και ειλικρινά δεν υπάρχει τίποτε το κακό σε όλα αυτά.

Για τον Woo ανέκαθεν η πλοκή ήταν απλά το αναπόφευκτο μονοπάτι που θα οδηγούσε τους θεατές του στην δράση. Τα εξωφρενικά σενάρια πάντοτε διέκριναν τις ταινίες του. Που να πάρει η οργή η καλύτερη made in U.S.A. ταινία του στήθηκε επάνω στην ιδέα ότι οι John Travolta και Nicolas Cage αλλάζουν φάτσες μεταξύ τους και στην συνέχεια προσπαθούν να αλληλοσκοτωθούν !

Εδώ ο Woo αντιμετωπίζει την ταινία του σαν ένας ευρηματικός και ακούραστος χορογράφος . Και ένας χορογράφος το ξέρει καλά ότι το να αφήσει τους χορευτές του να ‘αλλάξουν παπούτσια’ κατά την διάρκεια μιας παράστασης είναι κάτι το ανεπίτρεπτο ! Η παράσταση πρέπει να συνεχίζεται αδιάκοπα προς χάριν της ψυχαγωγίας του κοινού και οι πρωταγωνιστές οφείλουν να μιλούν στο κοινό μέσα από τον χορό τους και όχι με τα λόγια τους. Και εδώ τα ‘παπούτσια‘ μεταφράζονται σε σφαίρες !

Η βία , έτσι όπως την ξεδιπλώνει εδώ ο σκηνοθέτης, εκπέμπει μια γνήσια ομορφιά. Απλά θυμήσου την σκηνή που ο ‘Tequila‘ Yeun τσουλάει επάνω σε κάτι κάγκελα και παράλληλα κάνει σουρωτήρι τους αντιπάλους του…

…και όλα αυτά ενώ μασάει μια οδοντογλυφίδα που ποτέ της ΔΕΝ πέφτει από το στόμα του !

Όλα τα σήμα κατατεθέν κόλπα του σκηνοθέτη κάνουν την εμφάνιση τους εδώ :

• Cool και macho αντιήρωες.
• Μονόπλευροι και παρανοικοί Villains.
• Άπειρες σφαίρες.
• Ασημένια και διπλά περίστροφα.
• Καραμπίνες που ανατινάζουν οτιδήποτε βρεθεί εντός , ή και εκτός, της εμβέλειας τους.
• Εναλλαγές σε Real Time και Slow Motion.
• Ακροβατικά πιστολίδια και Stunts με μοτοσικλέτες.
• Μεξικάνικες μονομαχίες.
• Μοντέρνα σακάκια.
• Back , to Back μονομαχίες μέσα από τοίχους.
• Juxtaposition πλάνα.
• Μαύρο χιούμορ.
• Βαρέλια που ανατινάζονται.
• Τοίχοι που γκρεμίζονται λες και είναι από χαρτί.
• Μια θεματολογία που μέσα από όλο το ΜΑΚΕΛΕΙΟ καταλήγει κάπως να περιστρέφεται γύρω από την αφοσίωση, την τιμή και την φιλία.
• Νεο-Νουάρ αναφορές.

Το μόνο trademark που απουσιάζει εδώ είναι τα γαμημένα τα περιστέρια που αρέσκεται να χώνει παραδοσιακά ο σκηνοθέτης στις εκάστοτε ταινίες του.

Όπως και να χει την θέση τους αναπληρώνουν κάτι…μωρά που εδώ λειτουργούν ως σύμβολα της αθωότητας που αφού μπαίνει σε άμεσο κίνδυνο λόγω των πράξεων βίαιων και ποταπών αντρών στο φινάλε τελικά καταφέρνει να υπερισχύσει !

Όλα αυτά τα στοιχεία, μαζί με τα γαμημένα τα περιστέρια, ο John Woo θα τα έπαιρνε στις αποσκευές του ένα χρόνο αργότερα καθώς κατέφτανε στο Hollywood ώστε να γυρίσει το HARD TARGET φιλμ του μαζί με τον , τότε, αστέρα της βιομηχανίας, και ορκισμένο θαυμαστή του, Jean Claude Van Damme.

Όμως η σκληρή αλήθεια είναι ότι ο Woo ποτέ του δεν μεγαλούργησε με παρόμοιο τρόπο και στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Ναι μας έδωσε ορισμένες σταράτες και συναρπαστικές Action συγκινήσεις όπως με το HARD TARGET και το αλησμόνητο FACE/OFF όμως ο δημιουργικός του εκφυλισμός δεν άργησε να επέλθει. Ταινίες όπως τα BROKEN ARROW, WINDTALKERS, η δεύτερη Επικίνδυνη Αποστολή και το γαμημένο το PAYCHECK μας έδειξαν έναν σκηνοθέτη σε πλήρη κορεσμό.

Οι σκηνοθετικές τεχνικές, ο τρόπος που έστηνε τις σεκάνς δράσης και έχτιζε τις θεματολογίες του γνώρισαν αμέτρητους και επίδοξους μιμητές. Ορισμένοι σκηνοθέτες όπως είναι οι Quentin Tarantino, Chad Stahelski και Gareth Evans μπόρεσαν να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων καθώς πήραν τις ιερές και εξαιρετικά αιματηρές διδαχές του Woo και τις ενσωμάτωσαν μαεστρικά στο δικό τους ρεπερτόριο και ύφος. Όμως αμέτρητοι άλλοι απέτυχαν οικτρά να μας δώσουν κάτι το στιβαρό μιας και έμειναν μονάχα στο ξεπατίκωμα αυτού του ύφους και δίχως να έχουν την ικανότητα και το μεράκι να το κάνουν καλά.

Διάολε από ένα σημείο και ύστερα μέχρι και ο ίδιος ο John Woo αδυνατούσε να ξεπατικώσει αποτελεσματικά τον …John Woo…

Στο Χονγκ Κονγκ ο Woo επί μισή δεκαετία συνεχώς αναθεωρούσε και εξέλισσε ένα κινηματογραφικό είδος. Πήρε τους περίφημους θρύλους του κουνγκ φου και τους αντικατέστησε με υπέρμετρα cool μπάτσους και εγκληματίες. Όταν μετακόμισε στο Hollywood κατέληξε απλά να γίνει ένα ακόμη γρανάζι της βιομηχανίας. Και ναι σίγουρα ήταν σαφώς πιο παραγωγικό από τα τότε ντόπια γρανάζια όμως τελικά δεν μπόρεσε να διατηρήσει ανέπαφη την σκηνοθετική ταυτότητα και την μοναδικότητα του.

Αλλά οκ αν πάρεις και τα περίφημα μπαλέτα Μπολσόι από τον φυσικό τους χόρο και τα πας πχ για παραστάσεις στο Λας Βέγκας το θέαμα που θα σου δώσουν αναπόφευκτα δεν θα έχει το ίδιο αντίκτυπο επάνω στο κοινό…

Από την άλλη η μετάβαση του Woo στην Αμερική ίσως να ήταν και κάτι το αναπόφευκτο. Παρά την ποιότητα του το HARD BOILED δεν ξεπέρασε σε εισπράξεις, στην Κίνα, τις προηγούμενες ταινίες του σκηνοθέτη και σηματοδότησε την μεταστροφή του ασιατικού κοινού προς τις κωμωδίες…

Πάντως η πτωτική πορεία της μετέπειτα καριέρας του Woo σε καμία περίπτωση ΔΕΝ μειώνει όσα επιτυγχάνει στο HARD BOILED.

Μέχρι και σήμερα αυτή η ταινία λειτουργεί από μόνη της ως ολόκληρη κινηματογραφική σχολή τόσο ως προς το στήσιμο χορογραφιών μάχης και πιστολιδιού όσο και στο χτίσιμο χαρακτήρων που θα έχουν βάθος αλλά και δυναμική παρουσία ταυτόχρονα.

Διόλου αμελητέο κατόρθωμα για έναν σκηνοθέτη που αρχικά απλά ήθελε να δημιουργήσει ένα στιβαρό Action / crime / thriller φιλμ που θα κινούνταν στους ρυθμούς του BULLIT του εμβληματικού Steve McQueen και θα ήταν τόσο ‘βρώμικο‘ ώστε να του κλείσει το μάτι ο DIRTY HARRY του τιτάνα Clint Eastwood !

Αξίζει να σημειωθεί ότι η αρχική ιδέα γύρω από την ιστορία της ταινίας φάνταζε σαφώς πιο σκοτεινή και ακραία καθώς θα περιστρέφονταν γύρω από έναν ψυχασθενή φονιά που θα την έβρισκε με το να …ξεκληρίζει αθώα μωρά ρίχνοντας δηλητήριο στην τροφή τους ! Όμως μετά τον θάνατο του σεναριογράφου Barry Wong o Woo αποφάσισε να προβεί σε αρκετές αλλαγές που κακά τα ψέματα έκαναν την τελική εκδοχή του HARD BOILED σαφώς πιο προσιτή στο Αμερικάνικο και Ευρωπαϊκό κοινό και του εξασφάλισαν παγκόσμια καταξίωση και αποδοχή.

Η ιδέα του να αποδοθεί ο κεντρικός ήρωας σαν ένας μπάτσος / μουσικός πήγασε από την λατρεία που έχει ο Woo για την Jazz μουσική αλλά και από την γνωριμία του με έναν σκληροτράχηλο μπάτσο που παράλληλα έπαιζε και ντραμς σε ένα συγκρότημα !

Όσον αφορά το Action κομμάτι εδώ ο Woo απλά βρίσκεται στην καλύτερη φάση της καριέρας του. Η τριαντάλεπτη σεκάνς με την πολιορκία που εξελίσσεται σε ΜΑΚΕΛΕΙΟ μέσα σε ένα νοσοκομείο φαντάζει αξεπέραστη μέχρι και σήμερα !

Μάλιστα λόγω περιορισμένου χρόνου ο Woo αναγκάστηκε να γυρίσει την σεκάνς με την πρώτη λήψη !

Και όμως παρά το ακατάπαυστο και εξωφρενικό πιστολίδι και τον καταιγισμό εκρήξεων και τους πίδακες από αίμα που αναβλύζουν από εδώ και κει ο σκηνοθέτης ποτέ του δεν χάνει την ευρηματικότητα του και δεν θυσιάζει την ανθρωπιά των χαρακτήρων του.

Στο HARD BOILED o John Woo παραδίδει μεγαλοπρεπείς και Ultraviolent σεκάνς δράσης οι οποίες διακρίνονται από το τόσο μοναδικό στιλ του και αποδίδονται μέσα από μαεστρικές χορογραφίες. Ως αποτέλεσμα εδώ έχουμε ένα B-Movie το οποίο καταλήγει να φαντάζει ως ένα απόλυτο αριστούργημα έστω και αν ποτέ του δεν ξεφεύγει από τα ‘ψεγάδια‘ που παραδοσιακά συναντώνται στα B-Movies.

To φιλμ αυτό εκτίναξε την καριέρα του δημιουργού του όμως παράλληλα και πολύ ειρωνικά λειτούργησε για εκείνον και ως ένας απροσπέλαστος σκόπελος…

‘I thought you were a supercop but you’re just a man, like the rest.’

Στο φινάλε του HARD BOILED o Villain της ιστορίας κατορθώνει να προσγειώσει απότομα και με τα μούτρα, για μια φευγαλέα στιγμή , και τους δυο μπάτσους μας σε ένα απόλυτα θνητό και επίπονο επίπεδο.

Και όμως αυτή του η πράξη δεν αποτελεί κάποια ‘νίκη‘ για εκείνον. Αντίθετα καταλήγει να λειτουργεί σαν μια απόλυτη νίκη για τον σκηνοθέτη, τους ηθοποιούς του και τους χαρακτήρες τους.

Επιτέλους ύστερα από μια δεκαετία αστείρευτης και γραφικής υπερβολής και machismo ο Action σινεμάς μάθαινε ότι οι ήρωες και οι αντιήρωες , αλλά και οι κακοί του, μπορούσαν να διακρίνονται από μια αίσθηση θνητότητας. Μπορούσαν να λειτουργούν και ως ευάλωτοι και ευαίσθητοι άντρες δίχως να χάσουν την γαματοσύνη και την γοητεία τους. Που να πάρει η οργή εδώ ο ‘Superman‘ μπάτσος στο φινάλε την γλιτώνει από έναν φριχτό και επίπονο θάνατο καθώς ένα μωρό του…κατουράει το πόδι !

Βέβαια λίγες στιγμές πιο πριν παρακολουθήσαμε το ίδιο βρέφος να λούζεται με το αίμα του μπάτσου που έδωσε όλο του το είναι ώστε να το σώσει. Η σκηνή αυτή λειτούργησε ως το βίαιο ‘βάπτισμα‘ μας στο σινεμά του John Woo.

Ένα σινεμά που δεν έχασε την ανθρωπιά του ακόμη και όταν τόνοι από σφαίρες , εκρήξεις και εξωφρενικών stunts κατέκλυζαν την οθόνη μας.

Y.Γ. Αφιερωμένο στην Κατερίνα που το ξέρω ότι θα με στηρίξει αν μπλεχτούμε ποτέ σε Μεξικάνικη Μονομαχία.

❤