UNCUT GEMS : Βγάζοντας μια ερμηνεία ‘διαμάντι’ μέσα από τα σωθικά του Adam Sandler.

by Αντρέι Κοτσεργκίν

‘You’re looking like a fool out here in the Diamond District.’

Στο UNCUT GEMS οι σκηνοθέτες και αδέλφια Josh & Benny Safdie μέσω της εισαγωγής τους μας κάνουν μια μετάβαση από την μιζέρια και τις κακουχίες της Αιθιοπίας στην χλίδα και την υπερβολή της Νέας Υόρκης του 2012.

Βλέποντας έναν Αιθίοπα και Εβραίο μεταλλωρύχο να ρισκάρει το ίδιο του το τομάρι στην προσπάθεια να ανακτήσει έναν σπάνιο λίθο , έναντι μιας πενιχρής αμοιβής, και στην συνέχεια αυτόν τον λίθο να καταλήγει στην Αμερική και να πωλείται για χιλιάδες δολάρια, ως θεατής δεν μπορείς παρά να μην προβληματιστείς και να μην τσαντιστείς από τις αντιθέσεις που συναντώνται σε αυτή την εικόνα.

Να ένας ταλαίπωρος και φτωχός εργάτης / ‘σκλάβος‘ που σκάβει όλη μέρα ώστε να βρει κάποιο διαμάντι το οποίο στην συνέχεια θα φέρει έναν σκασμό λεφτά σε κάποιον γιάπη / έμπορα που βρίσκεται στην άλλη άκρη του πλανήτη και που δεν δίνει δεκάρα για όλα όσα τράβηξε ο άνθρωπος που του το εξασφάλισε. Που να πάρει η οργή ο γιάπης αυτός ‘γνωρίζει‘ την Αιθιοπία μονάχα μέσα από κάτι ντοκιμαντέρ…

Στο UNCUT GEMS οι σκηνοθέτες ξεθάβουν και μας μοστράρουν τις κοινωνικές και ταξικές αντιθέσεις με έναν εξαιρετικά στιλάτο, κωμικοτραγικό και σταράτο τρόπο.

Όμως το πιο λαμπερό ‘διαμάντι‘ που ανακαλύπτουν εδώ οι σκηνοθέτες είναι ίσως ο πρωταγωνιστής τους Adam Sandler που εδώ παραδίδει μια ερμηνεία που φαντάζει εκτυφλωτική αλλά και μίζερη ταυτόχρονα…

‘This Is How I Win.’

Στο UNCUT GEMS ο Sandler ενσαρκώνει έναν άντρα που θέλει συνεχώς να βγαίνει ‘νικητής‘, με ότι και αν καταπιάνεται. Επιθυμεί να είναι ‘πρώτος‘ στο επάγγελμα του κοσμηματοπώλη, να είναι ο πιο γαμάτος μπαμπάς για τα παιδιά του , ο καλύτερος γκόμενος για την ερωμένη του , ο νούμερο ένα ‘φίλος‘ των διάσημων που επισκέπτονται το κατάστημα του και πάει λέγοντας…

Όμως η μεγαλύτερη εμμονή από την οποία πάσχει αυτός ο τυπάς είναι η ενασχόληση του με τον, κάθε είδους, τζόγο.

Φυσικά είναι προφανές ότι στον τζόγο ποτέ δεν υπάρχει ένας καθαρός ‘νικητής‘. Το σύστημα αυτό είναι τόσο μαεστρικά δουλεμένο και στημένο που όσα και αν ‘κερδίσεις‘ στο φινάλε είναι αναπόφευκτη η επιστροφή σου σε αυτό. Και κάθε επιστροφή φέρνει και την χασούρα.

Στο UNCUT GEMS o Howard Ratner του Adam Sandler αφού υποστεί αρκετές τέτοιες χασούρες καταλήγει να χρωστάει έναν κάρο λεφτά σε διάφορους τύπους. Και ορισμένοι από αυτούς τους τύπους δεν διακρίνονται από το χάρισμα της υπομονής και θα απαιτήσουν τα λεφτά τους πίσω εκφοβίζοντας και εκβιάζοντας συστηματικά τον άπληστο και εμμονικό κοσμηματοπώλη μας…

‘This is the beauty of betting. This is the beauty of betting, you know? I’m fuking pulling for the Celtics. I’m a Knicks fan. If the fuking twelve year-old version of me saw me right now, he’d be like, “What the fuck?”

Επιστρατεύοντας φρενήρεις και στιλάτους ρυθμούς, αλλά και το μπάσκετ και τον αθλητή θρύλο Kevin Garnett ( ένα πρότυπο και σύμβολο του πρωταθλητισμού που εδώ παίζει υπέροχα τον ίδιο του τον εαυτό και εξελίσσεται με την σειρά του σε ένα σύμβολο εμμονής…) οι Safdie Bros μελετούν και σατιρίζουν τον εθισμό στον τζόγο και τον πλούτο και μελετούν τις επιπτώσεις που καμιά φορά επιφέρουν αυτά τα δυο στους θιάσωτες τους.

Για να διεξαχθεί αποτελεσματικά και ψυχαγωγικά αυτή η μελέτη οι σκηνοθέτες αντλούν έμπνευση από δυο άλλα αδέλφια. Όμως εκεί που το σήμα κατατεθέν μαύρο χιούμορ των αδελφών Coen παραδοσιακά εκτυλίσσεται με αργούς ρυθμούς που θυμίζουν κάποιον τυπά που κινείται και συμπεριφέρεται κάνοντας συστηματική χρήση μαριχουάνας…

…οι Safdie’s αντίθετα μας δίνουν μια ταινία που μοιάζει να κινείται στους ξέφρενους ρυθμούς του έκσταση και της κοκαΐνης!

Σκηνοθετικά το UNCUT GEMS συνέχεια ‘κινείται‘ και δεν αφήνει τον θεατή ούτε για δευτερόλεπτο σε ησυχία. Σε κάθε πλάνο κάποιος χαρακτήρας θα φωνάζει ενώ οι ψυχεδελικές , Prog και Synth μουσικές δεν σταματούν να παίζουν ποτέ. Όλη αυτή η ‘βαβούρα‘ ίσως και να ενοχλήσει ορισμένους θεατές όμως ακριβώς αυτός είναι και ο σκοπός της !

Το φιλμ αυτό σε ρίχνει κατευθείαν μέσα στην ρουτίνα και την ψυχοσύνθεση ενός εθισμένου που δεν μπορεί να πατήσει έστω και ένα σύντομο ‘Pause‘ απέναντι στις αδυναμίες του. Στο ενδιάμεσο τα αδέλφια κάπως κατορθώνουν να εξερευνήσουν τους οικογενειακούς δεσμούς ανάμεσα στους Εβραίους της διασποράς αλλά και να διαστρεβλώσουν το άθλημα του μπάσκετ σε μια ακόμη εμμονή του αντιήρωα τους ! Στο διαταραγμένο του μυαλό ο Howard αντιλαμβάνεται τον εαυτό του κάτι σαν έναν ‘αθλητή του NBA‘ που οφείλει να κάνει τα πάντα για την νίκη.

Το φιλμ αυτό , πολύ συμβολικά, λειτουργεί σαν ένα καλειδοσκόπιο που αν και μέσα του διακρίνεις διάφορες εικόνες στο τέλος ως θεατής δεν θα μπορείς να αντισταθείς στην υπνωτική του δύναμη , ακόμη και όταν αυτή φαντάζει εξαιρετικά δυσάρεστη.

Ο κοσμηματοπώλης του Adam Sandler είναι ένας άντρας που αν και τραβά ένα σωρό σκατά ποτέ του δεν θα σου φαντάζει ως ‘θύμα‘ ή θα σου βγάλει κάποια συμπάθεια απέναντι του. Είναι 100% άξιος των παθών και της μοίρας του καθώς ποτέ του δεν κάθεται να αναλογιστεί τα λάθη, τις εμμονές, τις ευθύνες και την αδυναμία του.

Η ‘λύση‘ του για κάθε νέο πρόβλημα που του παρουσιάζεται μεταφράζεται σε ένα ακόμη στοίχημα και εδώ ο Ratner δεν φαίνεται ικανός να σταυρώσει κανένα από τα στοιχήματα που βάζει…

Από την άλλη ποτέ σου και δεν θα μισήσεις ολοκληρωτικά αυτόν τον τύπο. Ναι οι επιλογές που κάνει είναι ΣΚΑΤΑ αλλά και πάλι όλα όσα τον βλέπεις να τραβάει δεν θα σε αφήσουν ανεπηρέαστο. Στο τέλος μπορείς να αντιμετωπίσεις τον Howard Ratner μονάχα με ένα ειρωνικό αλλά και θλιμμένο γέλιο.

Στο UNCUT GEMS ο Adam Sandler δίνει τα ρέστα του ερμηνευτικά και βουλώνει στόματα. Φυσικά η ερμηνεία του εδώ δεν ‘σβήνει‘ δυο δεκαετίες ‘κακού‘ σινεμά και άθλιων ρόλων και ερμηνειών όμως τουλάχιστον σε κάνει, έστω και φευγαλέα, να αναθεωρήσεις όλα όσα πίστευες ακράδαντα για αυτόν τον ηθοποιό και το ταλέντο του, ή μάλλον πιο σωστά την ‘έλλειψη‘ του.

Η υπέροχη ειρωνεία συναντάται στο γεγονός ότι εδώ ο Sandler για να παραδώσει μια υπέροχα κωμικοτραγική ερμηνεία, χαλαρά την καλύτερη του, επιστρατεύει τα περίφημα και αμφιλεγόμενα στερεότυπα για τα οποία έχει κατηγορηθεί πολλάκις στο παρελθόν , τόσο από το κοινό όσο και τους κριτικούς !

Σε αυτό τσοντάρουν τα μέγιστα και οι σκηνοθέτες καθώς του επιτρέπουν να αποδώσει τον χαρακτήρα του σαν μια ακραία καρικατούρα. Όμως οι κινηματογραφικές καρικατούρες για να λειτουργήσουν αποτελεσματικά και για να έχουν μια ουσιώδη επίδραση τόσο επάνω στην ταινία όσο και απέναντι στους θεατές απαιτούν από τον ηθοποιό να επιδείξει μια απόλυτη προσήλωση επάνω στην υποκριτική του μέθοδο και να έχει και ταλέντο. Και ο Sandler εδώ τα έχει και τα δυο και παραδίδει μια απολαυστική ερμηνεία που κραυγάζει ότι ο ηθοποιός φέτος αδικήθηκε κατάφωρα που δεν εξασφάλισε μια υποψηφιότητα στα φετινά βραβεία της Ακαδημίας. Διάολε σε μια φάση προβαίνει και σε ένα ερμηνευτικό ξέσπασμα με τρόπο τόσο σπαραχτικό που θα τον ζήλευαν μέχρι και βετεράνοι ηθοποιοί του δράματος και του θεάτρου ! Στο UNCUT GEMS o Sandler λειτουργεί σαν ένας ασταμάτητος τυφώνας συναισθημάτων και αντιδράσεων.

Από την άλλη προσωπικά χέστηκα για τα Όσκαρς.

Τι σημασία έχει μια ‘τελετή βράβευσης και διάκρισης‘ που πλέον φαντάζει ως κάποιο λείψανο που το περιφέρει το Hollywood μην αντέχοντας να αποδεχτεί το γεγονός ότι η λάμψη και η αίγλη του παρελθόντος έχουν εξανεμιστεί πλήρως ?

Ο Sandler πρόσφατα δήλωσε ότι στην περίπτωση που τον σνομπάρει η Ακαδημία η επόμενη ταινία που θα κάνει θα είναι η ‘χειρότερη‘ του…

Και διάολε είμαι σίγουρος ότι θα το κάνει !

Ε ας είναι έτσι λοιπόν. Είμαι βέβαιος ότι ο Adam Sandler έχει όλο το μέλλον μπροστά του ώστε να χαρίσει στο κοινό του ένα σωρό από σκατένιες χαζοκωμωδίες. Ταινίες που δεν θα μπω ποτέ μου στην διαδικασία να τις δω, όπως έκανα και με πολλά προγενέστερα ‘πονήματα‘ του. Όμως μόνο και μόνο η σκέψη ότι ανάμεσα μας θα υπάρχει πάντοτε το UNCUT GEMS με εξιτάρει !

Σε αυτή την ταινία οι σκηνοθέτες επιστρατεούν τον γραφικό πρωταγωνιστή τους ως μια θλιβερή , αστεία αλλά και οργισμένη κριτική ενάντια στον πλουτισμό. Τον ντύνουν από την κορυφή μέχρι τα νύχια με Gucci και τον ρίχνουν στον αυτοκαταστροφικό λαβύρινθο του τζόγου. Ιδού ένας ακόμη άντρας που έχει ‘τα πάντα’ αλλά που δεν θα διστάσει να ρισκάρει τα πάντα στα πλαίσια ενός ακόμη στοιχήματος που θα τον εξιτάρει και που θα του δώσει την ψευδαίσθηση ότι είναι ο πιο ‘ικανός‘ και ο πιο ‘γαμάτος‘. Ένας ‘νικητής‘ που στην πραγματικότητα συνεχώς χάνει ,προκλητικά, όχι μονάχα δολάρια μέσα από το πορτοφόλι του αλλά τεράστια κομμάτια της ψυχής και της ευτυχίας του. Παράλληλα , την ίδια στιγμή, ένας φτωχός εργάτης που είχε την ατυχία να γεννηθεί μέσα στα σκατά του υποανάπτυκτου κόσμου ρισκάρει όλο του το είναι μόνο και μόνο ώστε να επιβιώσει και να συνεχίζει να ελπίζει ότι κάτι το καλό θα έρθει κάποτε στην δική του ζωή…

Στο UNCUT GEMS τα αδέλφια Safdie και ο πρωταγωνιστής τους μας χαρίζουν μια άκρως ζαλιστική και έντονη εμπειρία. Κάθε κίνηση και επιλογή του Sandler θα σε κάνει να θες να ουρλιάξεις ‘ΡΕ ΕΙΣΑΙ ΤΡΕΛΟΣ ΡΕΕ?!’ με αγανάκτηση και επικριτική διάθεση.

Το φιλμ αυτό δεν αποτέλεσε μονάχα μια από τις πιο έντονες τηλεοπτικές μου εμπειρίες (Δεν είχαμε την τύχη να το απολαύσουμε στους σινεμάδες αλλά αν είναι το Netflix ανάμεσα στους τόνους σαβούρας που βγάζει κάθε χρόνο να μας χαρίζει ενδιάμεσα και τέτοια ‘άκοπα διαμάντια’ ε τότε στα μάτια μου αυτή η πλατφόρμα εξιλεώνεται και με το παραπάνω.) αλλά ταυτόχρονα δίνει στην Αμερική, αλλά και στον υπόλοιπο ‘ανεπτυγμένο‘ κόσμο τον αντιήρωα που πραγματικά μας αξίζει :

Έναν υπέρμετρα άπληστο, φωνακλά και εμμονικό Μαλάκα που δεν θα διστάσει να ρισκάρει τα πάντα ώστε να νιώσει ‘νικητής‘, ακόμη και όταν το γνωρίζει ότι οι πιθανότητες δεν είναι με το μέρος του…

Βαθμολογία : Πέτα την μάσκα του Joker στον κάλαθο των αχρήστων. Ο Howard είναι ο αντιήρωας που πραγματικά πρεσβεύει την άπληστη κοινωνία μας.