by Αντρέι Κοτσεργκίν
Το 1964 ο Sergio Leone έβαλε τον Clint Eastwood να ρισκάρει το κεφάλι του ‘για μια χούφτα δολάρια’ απέναντι σε δυο συμμορίες και μάλιστα σε ρυθμούς βγαλμένους κατευθείαν μέσα από το σπουδαίο Yojimbo του συναδέλφου του Akira Kurosawa…
Το A Fistful of Dollars έμεινε στην κινηματογραφική ιστορία όχι μόνο επειδή αποτέλεσε, και συνεχίζει να αποτελεί, ένα από τα κορυφαία σπαγγέτι γουέστερν αλλά και διότι μας ανάγκασε (τουλάχιστον ορισμένους από εμάς) να μπούμε , έστω και φευγαλέα , στο δίλημμα για τον αν ήταν ισάξια ή ακόμη και ‘καλύτερη‘ ταινία από το ανυπέρβλητο και διαχρονικό φιλμ του Kurosawa…
Βέβαια στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κανένα δίλημμα εδώ πέρα μιας και τα δυο είναι σπουδαίες εργάρες.
Μόλις έναν χρόνο αργότερα ο δαιμόνιος σκηνοθέτης μας χάρισε και ένα δεύτερο κεφάλαιο που θα περιστρέφονταν γύρω από τον περίφημο ‘άντρα δίχως όνομα’, δηλαδή τον τυχοδιώκτη και αντιήρωα πιστολέρο που ενσάρκωσε με τόσο ύφος ο Clint Eastwood στο ‘Για μια χούφτα...’.
Το αν το ‘For A Few Dollars More’ λειτουργεί ως ένα ‘sequel‘ του ‘For a Fistful…’ είναι επίσης κάτι που σηκώνει συζήτηση.
Ναι ο Clint επιστρέφει σε έναν ρόλο καρμπόν όμως από την άλλη ποτέ δεν μας γίνεται ξεκάθαρο αν έχουμε μπροστά μας τον ίδιο άντρα που στην προηγούμενη ταινία ‘λύτρωσε‘ μια μικρή πόλη από τα Καθάρματα που την μάστιζαν , έστω και αν ο ίδιος ήταν ένα Κάθαρμα…
Στο πρώτο φιλμ ο τυχοδιώκτης πιστολέρο ήταν απλά ‘ο ξένος‘. Εδώ πάλι έχουμε έναν κυνηγό κεφαλών που ακούει στο αινιγματικό όνομα ‘Manco‘…
‘Where life had no value, death, sometimes, had its price. That is why the bounty killers appeared.’
Ο Manco βγάζει τα προς το ζην κυνηγώντας επικηρυγμένους και είναι αρκετά αποτελεσματικός στην δουλειά του. Μια μέρα θα αποφασίσει να πάει για την ‘μεγάλη μπίζνα‘ και ξεκινά να αναζητά έναν Μεξικανό μπαντίτο, ληστή τραπεζών και γνήσιο ψυχασθενή που ακούει στο παρατσούκλι El Indio…
Φτάνοντας κοντά στον στόχο του ο Manco θα διαπιστώσει δυο αλήθειες :
Α. Το να πιάσει ή να σκοτώσει ολομόναχος τον El Indio δεν θα είναι διόλου εύκολη υπόθεση μιας και τον περιστοιχίζει μια συμμορία από μοχθηρά και βρωμερά Καθάρματα.
Β. Δεν είναι ο μοναδικός κυνηγός κεφαλών στην πόλη.
Σύντομα ο δρόμος του Manco θα διασταυρωθεί με εκείνον του Douglas Mortimer, ενός συνταγματάρχη που επιθυμεί να συλλέξει την αμοιβή γύρω από το κεφάλι του μπαντίτο αλλά σε αντίθεση με τον πρώτο έχει μερικά πολύ πιο ‘βαθιά‘ κίνητρα για τα οποία αναλαμβάνει αυτή την δουλειά.
Μαζί με τους δυο άντρες αναπόφευκτα θα διασταυρωθούν και τα περίστροφα τους…
Όσο άκομψο και αν ακουστεί τεχνικά το For a Few Dollars More ήταν μια ‘αρπαχτή‘.
Ύστερα από την τεράστια επιτυχία του A Fistful…στο Ιταλιάνικο Box Office ο Leone και ο παραγωγός του έτρεξαν να στήσουν ένα sequel όσο το ‘εξάσφαιρο‘ τους ήταν ‘καυτό‘. Ουσιαστικά το προσχέδιο του σεναρίου γράφτηκε μέσα σε μόλις εννιά μέρες.
Βέβαια αξίζει να σημειωθεί ότι ακούγονταν τότε η βρώμα ότι το στούντιο ουσιαστικά εκβίασε τον σκηνοθέτη να γυρίσει μια ταινία που ο ίδιος δεν ήθελε ποτέ του να την κάνει, απειλώντας τον ότι δεν θα τον πλήρωναν για την δουλειά του στο A Fistful…
Για να πετύχει όμως διάνα το sequel ο Leone είχε επιτακτική ανάγκη την επιστροφή του, εξαιρετικά εμπορικού , Clint Eastwood στον ρόλο του κεντρικού αντιήρωα. Ο ψηλός αρχικά ήταν διστακτικός στο ενδεχόμενο να παίξει στην συνέχεια μιας πρώτης ταινίας που εκείνη την περίοδο δεν είχε καν προλάβει να παιχτεί στις Αμερικάνικες αίθουσες. Όταν όμως επιβεβαίωσε ότι το Αμερικάνικο κοινό γούσταρε τρελά το A Fistful… αποδέχτηκε την πρόταση του σκηνοθέτη. Για τον ρόλο του ανταγωνιστή , και στην πορεία απρόσμενου σύμμαχου, ο Leone ήθελε αρχικά τον Charles Bronson όμως ο μουστάκιας του έριξε άκυρο επειδή θεωρούσε ότι το σενάριο έμοιαζε υπερβολικά πολύ με εκείνο της προηγούμενη ταινίας .
Τελικά την θέση καπάρωσε ένας ‘αγγελομάτης’ !
Ο τιτάνας Lee Van Cleef εδώ στέκεται επάξια τόσο απέναντι όσο και στο πλευρό του Clint Eastwood και με την σειρά του μας χαρίζει έναν σπουδαίο και σύνθετο αντιήρωα που μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις καταλήγει να κλέβει την παράσταση από τον πιο ‘λαμπερό και όμορφο‘ συνάδελφο του. Σε αντίθεση με τον Manco που αποτελεί το αρχέτυπο του macho πιστολέρο εδώ ο ‘συνταγματάρχης‘ Lee μας παρουσιάζει έναν άντρα αρκετά πιο σύνθετο και τραγικό όμως εξίσου macho και επικίνδυνο.
Εντελώς συμβολικά η ταινία αυτή αποτέλεσε και μια ‘κάθαρση‘ για τον ίδιο τον ηθοποιό που εκείνη την περίοδο υπέφερε από τον εθισμό του στο αλκοόλ και βρίσκονταν στα πρόθυρα της χρεωκοπίας…
Όσον αφορά το υπόλοιπο cast o Gian Maria Volonté ενσαρκώνει έναν από τους πιο ‘σαιξπηρικούς ‘ ψυχασθενείς πιστολέρο που έχουμε δει ποτέ μας σε γουέστερν. Μάλιστα ο Leone αρχικά τον έκρινε ως ‘υπερβολικά θεατρικό‘ και του το επισήμανε. Το αποτέλεσμα ήταν ο ηθοποιός να τα πάρει στο κρανίο και να εγκαταλείψει το γύρισμα. Ο μοναδικός λόγος για τον οποίο τελικά επέστρεψε στην παραγωγή ήταν επειδή αδυνατούσε να διασχίσει ολομόναχος την έρημο της Ισπανίας , όπου γίνονταν τα γυρίσματα !
Στο πλευρό του Volonte πετυχαίνουμε και έναν ‘καμπούρη‘ Klaus Kinski που παρά τον μικρό του ρόλο κεντρίζει την προσοχή σου χάρη στο μοχθηρό και πάντοτε εκκεντρικό του παρουσιαστικό…
Όσον αφορά τον Clint το μόνο που του αρκούσε να κάνει είναι να φορέσει ξανά το , άπλυτο, πόντσο από την προηγούμενη ταινία !
Σε αντίθεση με τα A Fistfull… , που έφερε επάνω του τον ανατολίτικο αέρα του Kurosawa και έναν ‘θεατρινισμό‘ , αλλά και το επικό και ποιητικό The Good, The Bad and The Ugly που το διαδέχτηκε, το For A Few Dollars More δεν κρίνεται ως ένα ‘ρεβιζιονιστικο γουέστερν‘ .
Εδώ , κυρίως λόγω βιασύνης, ο Leone παρουσιάζεται λιγάκι πιο ‘συμβατικός‘ αλλά και πάλι όπως και να χει ήταν ένας τόσο ασυμβίβαστος στην φύση και τις τεχνικές του σκηνοθέτης που εδώ κάνει μια ‘αρπαχτή‘ να φαντάζει και πάλι ως ένα από τα πιο γαμάτα κεφάλαια ολόκληρου του γουέστερν είδους.
Σε ένα ακόμη φιλμ του ο Leone μας συστήνει σε χαρακτήρες macho αλλά παράλληλα και υπέρμετρα προβληματικούς. Άντρες που είναι σκληροί και αμείλικτοι φονιάδες αλλά στον αντίποδα υπάρχει μια καλά κρυμμένη τραγικότητα στις ψυχές τους. Η διττή φύση των πιστολέρο…αυτό είναι το For a Few Dollars… ένα εξαιρετικά αιματηρό σπαγγέτι γουέστερν που κάπως καταλήγει να λειτουργεί και σαν ένα φοβερό ψυχολογικό πορτραίτο και μια αναζήτηση γύρω από την απληστία, την τρέλα , την εκδίκηση αλλά και την γνήσια αγάπη.
Όμως πάνω από όλα η ταινία αυτή είναι ο ορισμός του στιβαρού και φονικού σπαγγέτι γουέστερν. Ο Sergio Leone φροντίζει να μας το αποτυπώσει ξεκάθαρα αυτή την πραγματικότητα μέσα από αθάνατες σκηνές όπως εκείνη όπου ο Manco φορτώνει μια ολόκληρη άμαξα με τα πτώματα που θα του εξασφαλίσουν το ‘μεροκάματο‘ ολόκληρης της ζωής του…
Επίσης σε αυτή την ταινία διακρίνουμε και ορισμένα πρωτόλεια στοιχεία και ιδέες που αργότερα ο Leone θα τα τελειοποιούσε και θα τα ενσωμάτωνε στο υπέρτατο Έπος του με τίτλο ‘ Ο Καλός, ο Κακός και ο Άσχημος’.
Την μουσική υπογράφει ο σπουδαίος Ennio Morricone όμως υπό την στενή καθοδήγηση του , κάποτε συμμαθητή του, Sergio Leone. Μάλιστα στα credits του φιλμ ο Leone παρουσιάζεται ως ‘ο συνθέτης‘.
Το For a Few Dollars More βγήκε στις αίθουσες τον Οκτώβρη του 1965 και ‘πιστόλιασε‘ το Box Office εξίσου αποτελεσματικά με τον σπουδαίο προκάτοχο του.
Παρά το γεγονός ότι ‘οπλίστηκε‘ με την πρόθεση μιας ‘αρπαχτής‘ το For A Few Dollars More κατόρθωσε να εξελιχθεί σε ένα από τα σπουδαιότερα γουέστερν του κινηματογράφου και να αποτελέσει το δεύτερο κεφάλαιο μιας τριλογίας που αγαπήθηκε παράφορα από εκατομμύρια θεατές.
Δεν ξέρω αν ο Leone εδώ λειτούργησε σαν ένας στυγνός ‘τυχοδιώκτης‘ ή αν γύρισε όντως το φιλμ με ‘ ένα περίστροφο στο κρόταφο‘ όμως και πάλι τίποτε από τα δυο δεν έχει καμία μα καμία σημασία.
Σε αυτό το φιλμ ο Sergio Leone ως σκηνοθέτης αποδείχθηκε ένας ‘πιστολέρο‘ εξίσου πανούργος και ικανός με εκείνους που βλέπουμε στις ταινίες του. Ένας άντρας προσηλωμένος απόλυτα στον στόχο του που αν και θα βρεθεί μπλεγμένος με τρομερά απρόοπτα στο φινάλε θα φροντίσει όλες του οι σφαίρες να πιάσουν τόπο ενώ παράλληλα στρώνει το έδαφος για την δημιουργία μιας άλλης ταινίας που μέχρι και σήμερα αποτελεί όχι μονάχα το απόλυτο γουέστερν Έπος αλλά και ορόσημο του σπουδαίου σινεμά.
THE BAT COUNTRY PRESS part II : Army of Batness... 
Leave a Reply