Design a site like this with WordPress.com
Get started

Sam Peckinpah’s STRAW DOGS : Τα ‘σκυλιά’ του σκηνοθέτη εξακολουθούν να δαγκώνουν ανελέητα τον θεατή.

by Αντρέι Κοτσεργκίν

Βλέποντας την πορεία του σύγχρονου σινεμά είναι πραγματικά αμφίβολο αν μια ταινία όπως το STRAW DOGS, του σκηνοθέτη Sam Peckinpah , θα είχε την παραμικρή τύχη στο Box Office εν έτει 2020 .

Το φιλμ αυτό στην εποχή του κατηγορήθηκε από ορισμένους ως ‘υπερβολικά βίαιο ‘ και ‘μισογυνιστικό‘ , οπότε φαντάσου τι θα είχε να αντιμετωπίσει σήμερα.

Όντως το STRAW DOGS ήταν και είναι ένα εξαιρετικά βίαιο φιλμ . Και η βία αυτή σε καμία περίπτωση δεν περιορίζεται στις αποτρόπαιες σωματικές βλάβες που προκαλεί εδώ ένας ‘ φλώροςDustin Hoffman σε μια ομάδα από άξεστους και ανώμαλους Εγγλέζους

Το φιλμ αρχικά φαίνεται να λειτουργεί σαν μια ιστορία βιασμού και εκδίκησης αλλά στην πορεία αποδεικνύεται ένα αδυσώπητο θρίλερ επιβίωσης και στιβαρό ψυχολογικό δράμα. Ανάμεσα σε όλη του την βία και την ‘σαπίλα‘ είναι και μια κλινική μελέτη του πορτραίτου ενός άντρα που από ‘ δειλός‘ εξελίσσεται / διαστρεβλώνεται σε ένα ‘Κτήνος‘ όταν καλείται να επιβιώσει μέσα σε μια αδιανόητη κατάσταση.

Η ιστορία ξεκινά με το ζεύγος Summer να μετακομίζει από την Αμερική στην γραφική και ειδυλλιακή επαρχία της Βρετανίας. Ο μαθηματικός David Summer εγκαθίσταται στο πατρικό της πανέμορφης, και νεώτερης , συζύγου του Susan. Ο David βρίσκεται στην δυτική Αγγλία στα πλαίσια μιας πανεπιστημιακής έρευνας. Η τουλάχιστον έτσι θέλει να πιστεύει ο ίδιος…

Στην πραγματικότητα η μετανάστευση του από τις Η.Π.Α. στην Μεγάλη Βρετανία είναι η φυγή του από τα κοινωνικοπολιτικά προβλήματα που κατακλύζουν την πατρίδα του από άκρη σε άκρη. Σοβαρά ζητήματα που απαιτούν από ανθρώπους με σοβαρότητα και κύρος, όπως είναι οι πανεπιστημιακοί, να ασχοληθούν μαζί τους υπό το φως των προβολέων της δημοσιότητας αλλά και υπό το άγρυπνο βλέμμα μιας απόλυτα συντηρητικής Κυβέρνησης.

Βιετνάμ , τρομοκρατικές επιθέσεις , κοινωνικοπολιτικές αντιδράσεις και διαδηλώσεις , ο Νίξον στο Οβάλ Γραφείο και ο Τσαρλς Μάνσον να καταδικάζεται σε θάνατο αφού όμως πρόλαβε να σπείρει το διαβόητο Satanic Panic του όχι μονάχα στο λαμπερό Hollywood αλλά μέσα σε μια ολόκληρη χώρα…

Το ξεκίνημα των 70s σηματοδοτεί την εποχή όπου οι Αμερικανοί θα έπεφταν σε ένα υπαρξιακό αδιέξοδο , θα αναθεωρούσαν πολλά πράγματα γύρω από την κοινωνία τους και θα σταματούσαν να κοιμούνται με τις πόρτες τους ανοιχτές.

Και κάπως έτσι δεν είναι διόλου τυχαίο που το STRAW DOGS του Peckinpah είναι μια ταινία που περιστρέφεται γύρω από έναν βιασμό, την πολιορκία ενός σπιτιού που φάνταζε σαν μια ‘Εδέμ‘ για τους ενοίκους του και φυσικά γύρω από άφθονη βία και φονικό

Η σκηνή του βιασμού της Susan George από δυο άντρες μέχρι και σήμερα εξακολουθεί να καθηλώνει αλλά και να ανατριχιάζει και να προκαλεί τους ανυποψίαστους ή πιο ‘ευαίσθητους‘ θεατές.

Ο Peckinpah αρνείται να διαβεί τον εύκολο δρόμο δίνοντας μας έναν υπέρμετρα βίαιο και γραφικό βιασμό όπως θα έκαναν αργότερα ‘Rape & Revenge’ ταινίες του Exploitation σινεμά, όπως για παράδειγμα το Cult I SPIT ON YOUR GRAVE του συναδέλφου του Meir Zarchi . Οι ταινίες που χορεύουν στους ρυθμούς του Exploitation ακολουθούν το μότο ‘ πρόκληση για την πρόκληση’. Στοχεύουν αποκλειστικά στο μάτι και τις αισθήσεις του θεατή. Παίζουν με τα νεύρα και την αισθητική του και ανάλογα τον εκάστοτε θεατή μπορούν είτε να σε ψυχαγωγήσουν στο έπακρο είτε να σε τσαντίσουν σε σημείο υστερίας.

Όμως στο STRAW DOGS ο σκηνοθέτης σε καμία περίπτωση δεν αρκείται σε μια τέτοια πρακτική. Ο ‘βιασμός‘ του Peckinpah ζέχνει από ωμότητα και σκληρό ρεαλισμό. Μοιάζει λες και αποτυπώνει έναν πραγματικό βιασμό. Ο σκηνοθέτης αντιλαμβάνεται πλήρως την βαρύτητα μιας τέτοιας πράξης και το πόσο αποτρόπαια είναι αυτή. Μάλιστα για να πετύχει σωστά την σκηνή διαλέγει και τις κατάλληλες φάτσες. Τα Καθάρματα αυτής της ταινίας δεν φαντάζουν ως οι κλισέ , γραφικοί και macho κακοί που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε σε ταινίες παρόμοιας θεματολογίας. Δεν είναι κινηματογραφικές ‘καρικατούρες‘. Αντίθετα παρουσιάζονται ως ρεαλιστικά μέλη της Βρετανικής εργατικής τάξης. Άνετα τους φαντάζεσαι να κυκλοφορούν έξω στην δική μας αληθινή κοινωνία και αυτό σου δημιουργεί αισθήματα αμηχανίας και ανατριχίλας.

Η σεκάνς του βιασμού της Susan George ήταν τόσο δυνατή και πειστική που ύστερα από την προβολή της ταινίας στις αίθουσες ξεσήκωσε κύματα οργισμένων αντιδράσεων από κοινό, κριτικούς αλλά και διάφορες ακτιβιστικές οργανώσεις. Οι περισσότεροι επικριτές επικεντρώθηκαν στην αίσθηση τους ότι η πρωταγωνίστρια δείχνει ‘ να απολαμβάνει‘ τον βιασμό της σε ορισμένα σημεία της σκηνής.

Η ειρωνεία είναι ότι οι λογοκριτές της εποχής ευθύνονταν για αυτό καθώς ανάγκασαν τον σκηνοθέτη να πετσκοκόψει τα ‘υπερβολικά ακραία‘ στιγμιότυπα από την σεκάνς του βιασμού με αποτέλεσμα ίσως όντως να δίνεται μια τέτοια ψευδαίσθηση σε κάνα δυο σημεία !

Το αν ισχύει απόλυτα αυτό ή όχι για μένα εναπόκειται στην κρίση και την ματιά του κάθε θεατή ξεχωριστά. Προσωπικά σε μένα η σκηνή μου έδωσε την εντύπωση ότι ο χαρακτήρας της Amy Summer αρχικά δείχνει να ενδίδει στον επίδοξο βιαστή , και πρώην γκόμενο , της όμως καθώς αντιλαμβάνεται πλήρως τις ορέξεις του η συναισθηματική της κατάσταση αντιστρέφεται ολοκληρωτικά. Όταν κάνει την εμφάνιση του και ο δεύτερος βιαστής πλέον μας είναι ξεκάθαρο ότι η γυναίκα αυτή θα βιώσει μια φρίκη και μια αδικία από την οποία πιθανότατα δεν θα ξεφύγει ποτέ. Το αντιλαμβάνεται και η ίδια όμως αδυνατεί να ξεφύγει από τα χέρια τους. Το τραύμα που αποκομίζει θα την καταδιώκει για το υπόλοιπο της ζωής της.

Αλλά ο Peckinpah δεν σταματά εδώ. Λειτουργώντας με απόλυτη ωμότητα στερεί από τον θεατή την παραμικρή ελπίδα να δει μια ‘κάθαρση‘ ή ‘ εκδίκηση‘ από αυτή την γυναίκα. Η Amy αρνείται να αποκαλύψει στον άντρα της το τι ακριβώς της συνέβη ενώ και η ίδια δεν δείχνει την παραμικρή διάθεση να αντιμετωπίσει τους βιαστές της κατάμουτρα. Σιωπά και κρύβεται. Ακόμη και όταν τους συναντά ξανά , πρόσωπο με πρόσωπο, αρνείται να πει ή να κάνει κάτι…

Όσοι κατηγόρησαν την ταινία υποστήριξαν ότι ο δημιουργός της ενισχύει τους ‘ μύθους‘ που υπάρχουν γύρω από το έγκλημα του βιασμού. ‘Μύθους‘ που θέλουν την γυναίκα / θύμα να μην μιλά ή να ‘ απολαμβάνει‘ την πράξη. Για μένα πάλι αυτό που κάνει ο Peckinpah εδώ είναι να απεικονίσει με σκληρό ρεαλισμό και με την απαραίτητη σκληράδα ένα σενάριο που πολύ συχνά συναντάται σε τέτοιου είδους υποθέσεις. Δεν είναι και λίγα εκείνα τα θύματα που δεν μιλούν , είτε επειδή φοβούνται το κοινωνικό στίγμα είτε επειδή φοβούνται μην την πάθουν ξανά, και ακριβώς ένα τέτοιο θύμα είναι η Amy Summers.

Η Susan George μπορεί αρχικά να φαντάζει ως ‘αντικείμενο πόθου’ και ‘τραγικό θύμα’ όμως παραδίδει μια αρκετά πιο σύνθετη ερμηνεία. Μέσα από το πονεμένο βλέμμα της και την ‘σπασμένη’ φωνή της μας δίνει μια γυναίκα που καλείται να περάσει μέσα από μια ‘κόλαση’, παλεύοντας με τις αμφιβολίες, τους φόβους της αλλά και τις αποτρόπαιες ορέξεις των αντρών γύρω της.

Εντελώς ειρωνικά , και προβοκατόρικα, ο σκηνοθέτης δίνει στα Καθάρματα της ιστορίας του την ‘ τιμωρία‘ που τους αξίζει μονάχα που αυτή πηγάζει από μια άλλη υπόθεση βιασμού…

Στο μεγαλύτερο διάστημα της πλοκής ο καθηγητής David κάθεται να ανέχεται τον , συστηματικό, τραμπουκισμό που δέχεται από τέσσερις ντόπιους τους οποίους και προσλαμβάνει ως εργάτες ώστε να χτίσουν την στέγη του γκαράζ του. Οι άντρες αυτοί εξαρχής αντιμετωπίζουν τον ξένο ως ‘ φλώρο‘. Χλευάζουν τους λεπτεπίλεπτους τρόπους του, τις διαφορετικές του συνήθειες , την δουλειά , την κουλτούρα και την καταγωγή του και πάει λέγοντας. Παράλληλα διακατέχονται από μια έντονη ζήλια . Γλυκοκοιτάνε το χλιδάτο αμάξι του όμως εκείνο που πραγματικά δεν χορταίνουν να ζαχαρώνουν είναι η πανέμορφη και νεαρή γυναίκα του. Η τελευταία δεν αργεί να τους πάρει χαμπάρι και ζητά από τον άντρα της να πει δυο λογάκια στους λεχρίτες.

Η απάντηση του Καθηγητή είναι ότι εκείνη ευθύνεται για τα λάγνα βλέμματα των τεσσάρων αντρών επειδή… ‘κυκλοφορεί χωρίς σουτιέν. Εδώ ο σκηνοθέτης θίγει το πως ορισμένοι άντρες αντιλαμβάνονται την σεξουαλικότητα, την φύση και το σώμα μιας γυναίκας ως κάποια ‘πρόκληση‘ απέναντι σε εκείνους. Η λανθασμένη και διεστραμμένη αντίληψη που θέλει μια γυναίκα να εκδηλώνει την σεξουαλικότητα της μονάχα όταν ‘ θέλει γαμήσι‘.

Ο Peckinpah σε αυτή την ταινία ‘παίζει‘ με πολλά βαριά και ευαίσθητα θέματα μέσα από μια φαινομενικά απλοϊκή ιστορία. Αποτυπώνει την πράξη του βιασμού στην μεγάλη οθόνη με τρόπο που δύσκολα θα την ξαναδείς σε ταινία, κριτικάρει τις μικρές επαρχιακές κοινότητες που παραδοσιακά στο μυαλό μας φαντάζουν ως ‘ ειδυλλιακές ‘ και μας τονίζει ότι το κακό, η σαπίλα και η μοχθηρία δεν είναι αποκλειστικά προϊόν των μεγάλων πόλεων. Και τα τρία κρύβονται μέσα στους ανθρώπους και το που βρίσκονται αυτοί οι άνθρωποι δεν έχει την παραμικρή σημασία όσον αφορά το αν θα εκδηλωθούν ή όχι όλα αυτά. Ο προβοκάτορας σκηνοθέτης δεν κωλώνει να χώσει ακόμη και τον ‘Θεό‘ σε μια τόσο στυγερή υπόθεση. Λίγο μετά τον βιασμό της η Amy πείθει τον άντρα της να επισκεφτούν την τοπική ενορία στην οποία διεξάγεται εκείνη την μέρα ένα γλέντι. Η Amy κάνει μια προσπάθεια να κοιτάξει στα μάτια εκείνους που την αδίκησαν και την τραυμάτισαν και να τους εκθέσει στα μάτια του άντρα της και της κοινωνίας αλλά τελικά αδυνατεί να το κάνει. Το πιο τρομερό όμως της όλης υπόθεσης είναι ότι οι βιαστές της όταν την βλέπουν να μπαίνει στην εκκλησία δεν δείχνουν το παραμικρό ίχνος όχι μεταμέλειας αλλά ούτε καν μιας ανησυχίας ! Οι τύποι απλά κάθονται εκεί , πίνουν μπύρες, παίζουν με τα παιδάκια της πόλης, σπάνε πλάκα εις βάρος του θύματος τους και πλασάρονται ως ‘καλοί και ηθικοί χριστιανοί, φίλοι , συγγενείς και πατεράδες’. Κανένας τους δεν δείχνει να συνειδητοποιεί το μέγεθος του εγκλήματος που διέπραξαν…

Η υποκρισία αυτή εκδηλώνεται σε όλο της το τρομερό μεγαλείο όταν ο Niles, ένας κάτοικος που πάσχει από νοητική υστέρηση, μπλέκεται άθελα του και εκείνος σε μια υπόθεση βιασμού. Μονάχα που εδώ έχουμε μια περίπτωση απόπειρας βιασμού από γυναίκα σε άντρα. Η έφηβη Janice, κόρη του γραφικού και οξύθυμου μεθύστακα του χωριού , προσπαθεί να αποπλανήσει τον Niles μέσα σε έναν αχυρώνα κατά την διάρκεια της γιορτής. Όμως όταν ο Niles ακούει την φωνή του πατέρα της Janice να την καλεί τα χάνει και μέσα στην θολούρα του καταλήγει να πνίξει , άθελα του, την νεαρή κοπέλα. Όταν ο πατέρας της μαθαίνει ότι η κόρη του έφυγε από την εκκλησία με τον ‘καθυστερημένο‘ κινητοποιεί αμέσως τα τέσσερα ‘ πρωτοπαλίκαρα‘ του χωριού, που τυγχάνει να είναι οι ίδιοι άντρες που ευθύνονται για τον βιασμό της Amy Summer…

Οι πέντε τους αρχίζουν να αναζητάνε τον Niles και φαίνονται πανέτοιμοι να τον κρίνουν επί τόπου ‘ένοχο‘ και να τον τιμωρήσουν με τα ίδια τους τα χέρια. Δεν έχουν ιδέα το τι συνέβη στην πιτσιρικά όμως όπως και να χει έχουν βγάλει την ετυμηγορία τους μόνο και μόνο επειδή ο Niles κουβαλά επάνω του το δικό του κοινωνικό στίγμα. Ω ναι, τέσσερις βιαστές εδώ καταδιώκουν έναν ‘βιαστή‘ όντας πεπεισμένοι ότι είναι οι ‘ ηθικοί‘ της όλης υπόθεσης…

Τελικά ο Niles κατά κάποιον τρόπο θα καταλήξει να αναζητά καταφύγιο στο σπίτι των Summer. O καθηγητής David αναλαμβάνει να τον φροντίσει και όταν οι πέντε διώκτες του Niles του χτυπάνε την πόρτα εκείνος αρνείται να τον παραδώσει.

Και κάπου εδώ είναι που ξεκινά μια από τις πιο μικρές αλλά παράλληλα και έντονες ‘πολιορκίες‘ στην ιστορία του σινεμά…

Η τρίτη πράξη του STRAW DOGS είναι η στιγμή που ο ‘φλώρος‘ καθηγητής αποφασίζει επιτέλους να σταθεί απέναντι στους τραμπούκους του. Παρακινούμενος από μια αίσθηση ευθύνης και ηθικής απέναντι στον Niles αλλά και από τον προσωπικό του εγωισμό , που επιτέλους εκδηλώνεται, ο David αρνείται πεισματικά να παραδώσει τον Niles στον πενταμελή όχλο που έχει μαζευτεί έξω από την πόρτα του σπιτιού του. Οι πέντε άντρες αρχίζουν τις απειλές και τους εκφοβισμούς όμως να που για πρώτη φορά ο David δείχνει αποφασισμένος να μην πάει με τα νερά τους. Και κάπως έτσι ξεκινά μια ανελέητη ‘πολιορκία‘ καθώς οι πέντε άντρες προσπαθούν να εισβάλλουν μέσα στο σπίτι για να ‘τιμωρήσουν‘ τον Niles.

H αντίσταση ενός ‘φλώρου‘ απέναντι σε μια αγέλη Καθαρμάτων αποδίδεται από τον Peckinpah με ωμότητα, νεύρο και φυσικά άφθονη και ρεαλιστική βία. Η μεταμόρφωση του Hoffman από έναν δειλό σπασίκλα σε άντρα που μάχεται με όλο του το είναι για την επιβίωση εκείνου και της γυναίκας του και υπερασπιστή της οικίας και των ιδεολογιών του και από κει σε έναν…γνήσιο σαδιστή που φαίνεται να την βρίσκει με το να ανοίγει τα κρανία άλλων αντρών με λοστάρια είναι πραγματικά αδιανόητα πειστική.

Διάολε εκεί που είχαμε αρχικά έναν δειλό που φοβόταν ακόμη και να κάνει μια απλή παρατήρηση σε κάποιον ξαφνικά αντικρίζουμε μπροστά μας έναν Ultimate Badass που σαπίζει στο ξύλο μια ομάδα Εγγλέζων υπό την συνοδεία…Σκωτσέζικης γκάιντας !

Ο πρωταγωνιστής ελίσσεται με μαστοριά ανάμεσα στην διττή φύση ενός άντρα :

Εκείνη του πράου και ακαδημαϊκού ανθρώπου και εκείνη του ‘Κτήνους‘ που παραμονεύει στο υποσυνείδητο μας. Μάλιστα ο ευρηματικός ηθοποιός φρόντισε να θρέψει αυτό το ‘κτήνος‘ καταφεύγοντας σε εξαιρετικά απλές αλλά και ευρηματικές μεθόδους. Στην σκηνή όπου ο καθηγητής του χτυπά , αδυσώπητα και μέχρι θανάτου, έναν από τους εισβολείς ο Hoffman απαίτησε να έχει μπροστά του κάτι…καρύδες (!) ώστε να τις συνθλίψει…Σε μια φάση μάλιστα ένα κομματάκι καρύδας φαίνεται να εκτοξεύεται δίπλα από τον ίδιο. Όμως εμείς ως θεατές ποτέ δεν το αντιλαμβανόμαστε σαν ‘ ένα κομματάκι καρύδας‘…

Στο STRAW DOGS o Sam Peckinpah κάνει μια γαμημένη καρύδα να φαντάζει στα μάτια μας σαν το κομμάτι ενός κρανίου , ή ενός εγκεφάλου, που αποχαιρετά το σώμα ενός άντρα, ενώ εκείνος βρίσκει έναν εξαιρετικά επίπονο θάνατο.

Πάντως παρά τον καταιγισμό βίας στην τρίτη πράξη ο σκηνοθέτης ποτέ του δεν παύει να προκαλεί συναισθηματικά τον θεατή και μέσω έντονης ψυχολογικής βίας. Όταν οι πέντε άντρες πασχίζουν να εισβάλλουν στο σπίτι των Summer η Amy προσπαθεί με όλο της το είναι να πείσει τον πεισματάρη άντρα της να τους παραδώσει τον Niles, ώστε να την γλιτώσουν οι δυο τους. Η γυναίκα ξεκάθαρα υποφέρει ακόμη από το τραύμα του βιασμού και φαίνεται πρόθυμη να θυσιάσει κάποιον άλλον άνθρωπο ώστε να φροντίσει να μην το περάσει ξανά. Όμως ο David αρνείται να υπακούσει σε αυτή της επιθυμία όχι μόνο επειδή έχει πεισμώσει και θέλει να υπερασπιστεί τις αξίες του αλλά και επειδή αντιλαμβάνεται απόλυτα το γεγονός ότι αν ανοίξουν την πόρτα σε αυτούς τους άντρες υπογράφουν και την δική τους καταδίκη. Η τρομοκρατημένη Amy όμως δεν θέλει να τον ακούσει. Η σκέψη ενός δεύτερου βιασμού βασανίζει το μυαλό της και έτσι πάει να ανοίξει την πόρτα από μόνη της.

Η αντίδραση του άντρα της σίγουρα δεν είναι και η πλέον ‘φεμινιστική‘ καθώς αρχικά της βάζει τις φωνές και στην συνέχεια την αρχίζει στις σφαλιάρες…

Ήταν τελικά ένας ‘μισογύνης‘ ο Sam Peckinpah ?

Προφανώς και δεν μπορώ να απαντήσω στο παραπάνω ερώτημα μιας και δεν μπορώ να κρίνω τι σόι άνθρωπος ήταν ή είναι ένας άντρας με γνώμονα μονάχα την τέχνη του.

Το μόνο που μπορώ να κρίνω και να ερμηνεύσω είναι η ίδια η τέχνη. Τα πλάνα που μας δείχνει και η ιστορία που μας αφηγείται. Και εδώ αυτά μου θυμίζουν ότι όταν ένας άνθρωπος βρίσκεται μπλεγμένος σε εξαιρετικά αγχωτικές και επικίνδυνες καταστάσεις τότε είτε παύει να σκέφτεται και να φέρεται λογικά είτε αρχίζει να συμπεριφέρεται με τον απότομο και ωμό τρόπο που θα του δώσει την ευκαιρία να μπορέσει να ξεφύγει από τέτοιου είδους καταστάσεις. Βέβαια ίσως με αυτή του την σφαλιάρα ο καθηγητής να πήρε και μια μικρή εκδίκηση από την γυναίκα του όταν στις αρχές της ιστορίας τον είχε αποκαλέσει ‘δειλό‘ λόγω της απόφασης του να εγκαταλείψει τις Η.Π.Α. …

Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι το 2011 βγήκε ένα remake, μια ακόμη αχρείαστη και παντελώς άστοχη αναθεώρηση‘ μιας ταινίας του Peckinpah, σε σκηνοθεσία Rod Lurie και με πρωταγωνιστικό δίδυμο τους James Mardsen και Kate Bosworth. Το remake αυτό παίρνει την φαινομενικά απλοϊκή αλλά κατά βάθος σύνθετη ιστορία του Peckinpah και την μετακομίζει από το Λονδίνο στον Μισισίπι επειδή στο πεζό μυαλό του σκηνοθέτη του η Αμερικανοβλαχιά φαντάζει πιο ‘συμβατή‘ με την θεματολογία του βιασμού. Η ωμή δυναμική του πρώτου φιλμ εδώ διαστρεβλώνεται στα κλισέ που συναντάμε σε θρίλερ της πλάκας ενώ και η χριστιανική υποκρισία την οποία έθιξε ο Peckinpah δίνει την θέση της στο…Αμερικάνικο ‘Football’ , επειδή προφανώς αυτό αποτελεί την νούμερο ένα ‘θρησκεία‘ των καράβλαχων του Τέξας… Ο Mardsen πάλι εδώ αντί για έναν ‘φλώρο μαθηματικό‘ ενσαρκώνει έναν…σεναριογράφο του Hollywood (εσωτερικό αστειάκι του σκηνοθέτη / σεναριογράφου πιθανότατα...) ο οποίος σωματικά είναι τόσο ‘φέτες‘ που απλά δεν σε πείθει με την καμία για την ‘μεταμόρφωση’ του στο φινάλε . Προφανώς και ο Mardsen δεν είναι Dustin Hoffman και έτσι εδώ δεν συναντάται η παραμικρή διττότητα στον χαρακτήρα του. Με την σειρά της η Kate Bosworth το μόνο που κάνει είναι απλά να κυκλοφορεί με μίνι σορτσάκια και δίχως σουτιέν επάνω στην προσπάθεια του σκηνοθέτη να την κάνει να φαντάζει ‘ προκλητική‘… Ειλικρινά αυτό το γαμημένο το remake δεν έχει τον παραμικρό λόγο ύπαρξης. Δεν βελτιώνει την αυθεντική ιστορία, δεν την εμπλουτίζει, δεν αλλάζει πράγματα , δεν ρισκάρει με τους χαρακτήρες ή τις θεματολογίες, δεν έχει καλύτερες ερμηνείες (συμμετέχει ο τιτάνας James Woods αλλά παίζει με τόσο γραφικότητα τον μεθύστακα πατέρα που μάλλον στο κάνει ξεκάθαρο ότι ‘εγώ έχω έρθει για τα λεφτά.’...) και προφανώς ο Lurie δεν είναι άξιος ούτε για να γυαλίσει τα περίστροφα του Sam Peckinpah.

Το αυθεντικό STRAW DOGS πάλι μπορεί να έχει μείνει στην συνείδηση πολλών ως η ταινία ‘με εκείνη την αποτρόπαια και ύποπτη σκηνή βιασμού’ όμως είναι πολλά περισσότερα πράγματα από αυτό.

He who makes a beast of himself gets rid of the pain of being a man’ είχε γράψει κάποτε ο συγγραφέας Hunter S.Thompson στο περίφημο, και επίσης εξαιρετικά αμφιλεγόμενο, Fear & Loathing in Las Vegas βιβλίο του.

Στο STRAW DOGS των Peckinpah και Hoffman η φράση αυτή δεν βρίσκει την παραμικρή εφαρμογή. Ίσα, ίσα που ακολουθεί την ακριβώς αντίθετη πορεία. Εδώ ο άνθρωπος που μεταμορφώνεται σε ‘κτήνος‘ νιώθει ότι μέσω αυτής της διαδικασίας γίνεται επιτέλους και ‘άντρας‘. Ο άντρας που θέλει η γυναίκα του και ο άντρας που αποδέχεται η κοινωνία γύρω του.

Το 1971 , λίγο μετά την πρεμιέρα του STRAW DOGS στους σινεμάδες, ένας εξαιρετικά οργισμένος Βρετανός τύπωσε και έστειλε ένα άκρως επικριτικό , και εξίσου οργισμένο, γράμμα και το ταχυδρόμησε στον Sam Peckinpah. Ο άνθρωπος αυτός ξεκαθάριζε στο γράμμα του ότι αδυνατούσε να ‘απολαύσει‘ μια τόσο βίαιη και αισχρή ταινία.

Ο Peckinpah όχι μόνο δεν μάσησε όταν έλαβε το γράμμα αλλά μπήκε στον κόπο και να απαντήσει στον άντρα. Συγκεκριμένα έγραψε το εξής :

DEAR MR. SCOTT,

I DIDN’T WANT YOU TO ENJOY THE FILM.  I WANTED YOU TO LOOK VERY CLOSELY AT YOUR OWN SOUL.”

Το ύφος και το νόημα αυτού του, λακωνικού , γράμματος αντανακλά σταράτα το ύφος του ίδιου του Sam Peckinpah και το νόημα του STRAW DOGS .

Τα ‘σκυλιά‘ του Peckinpah δεν είναι σε καμία περίπτωση οι τυπικοί και κλισέ ‘Κακοί‘ που συναντάς στις υπόλοιπες ταινίες. Δεν ‘ γαβγίζουν‘ ώστε να κάνουν ντόρο ή για να προκαλέσουν. Αντίθετα δαγκώνουν ύπουλα και ανελέητα τον ανυποψίαστο θεατή , θυμίζοντας του έτσι ότι κάτι το σκοτεινό και το πρωτόγονο πάντοτε θα καραδοκεί κάπου μέσα στον λαβύρινθο του υποσυνείδητου μας.

Το αν και το πότε όλη αυτή η βία και ο σαδισμός θα ξεχυθούν από μέσα μας και θα εκδηλωθούν επάνω στους συνανθρώπους μας δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε παρά μονάχα όταν έρθει η κρίσιμη στιγμή.

Για τον καθηγητή David Summer οι παρορμήσεις αυτές εμφανίστηκαν στο κατώφλι του σπιτιού εν μέσω μιας ταραχώδους νύχτας. Και αφού τις εκδήλωσε μέσα από τους πιο βίαιους τρόπους στο τέλος κλήθηκε να αποφασίσει αν αυτές είναι που τον καθιστούν ‘άντρα‘ και αν τον χαρακτηρίζουν σαν άνθρωπό.

Η αντίδραση του David στο φινάλε, αφού έχει αντικρίσει πλέον με ‘νηφάλιο‘ μυαλό τα αιματηρά αποτελέσματα της ‘αντίστασης‘ του είναι η πλέον ενδεικτική εικόνα γύρω από το πόσο προβοκατόρικο , δυνατό αλλά και σπουδαίο φιλμ υπήρξε, αλλά και εξακολουθεί να είναι το STRAW DOGS του Sam Peckinpah :

‘Jesus, I got ’em all…’

One thought on “Sam Peckinpah’s STRAW DOGS : Τα ‘σκυλιά’ του σκηνοθέτη εξακολουθούν να δαγκώνουν ανελέητα τον θεατή.

Add yours

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

Blog at WordPress.com.

Up ↑

%d bloggers like this: